مهریه مالی است که مرد پس از وقوع عقد ملزم به پرداخت آن می شود و حق قانونی زن است که هر لحظه می تواند درخواست کند که مهریه خود را دریافت نماید. اما شرایطی و قوانینی وجود دارد که اگر برقرار باشد حق وصول مهریه را از زن صلب می کند و می توان زن را بدون مهریه طلاق داد. راه های طلاق دادن زن بدون مهریه بصورت قانونی را در ادامه توضیح می دهیم.
آیا طلاق دادن زن بدون مهریه ممکن است؟
قبل از اینکه راه های طلاق دادن زن بدون مهریه را عنوان کنیم و توضیح دهیم که تحت چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمی گیرد توضیح مختصری درباره مهریه و انواع آن بیان می کنیم تا با اصطلاحات مهریه بیشتر آشنا شوید. و سپس راه های طلاق دادن زن بدون مهریه را توضیح می دهیم.
مهریه چیست و انواع آن کدامند؟
مهریه مبلغی است که با توافق طرفین در عقدنامه ثبت می شود و مرد مکلف به پرداخت آن می شود. طبق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی بلافاصله پس از جاری شدن خطبه عقد زن می تواند مهریه خود را مطالبه کند.
انواع مهریه عبارتند از: مهر المسمی، مهر المثل و مهر المتعه. دو نوع کلی مهریه عبارتند از عند المطالبه و عند الاستطاعه که در هر دو مورد زن می تواند درخواست دریافت تمام مهریه خود را نماید. در مهریه عندالمطالبه بلافاصله پس از ارائه دادخواست مهریه توسط زن، شوهر باید تمامی مهریه را پرداخت کند که اگر توانایی مالی مرد برای پرداخت مهریه کافی نباشد دادگاه اقدام به تقسیط مهریه می کند.
بیشتر بخوانید: عسر و حرج در طلاق یعنی چی؟
تعریف مهریه عندالاستطاعه از ویکی پدیا:
“در مهریه عندالاستطاعه در هیچ فرضی امکان جلب شوهر وجود ندارد یا مطالبه مهریه عندالاستطاعه از دادگاه یا اداره اجرای ثبت امکان ممنوع الخروج کردن شوهر هم میسر نیست. فقط با معرفی مال و استطاعت پرداخت شوهر است که زن می‌تواند برای گرفتن مهریه اقدام کند”.
در مهریه عندالاستطاعه استطاعت مالی شوهر برای پرداخت مهریه باید اثبات شود تا مرد مکلف به پرداخت تمام مهریه شود.
شرایط طلاق دادن زن بدون مهریه چیست و چه مواردی مرد را از پرداخت مهریه معاف می کند؟
در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمی گیرد و می توان بدون پرداخت مهریه زنان را طلاق داد؟
پرداخت مهریه بلافاصله بعد از ثبت عقد بر مرد واجب است و حتی نشوز و عدم تمکین زوجه از انجام وظایف زناشویی، موجب از بین رفتن حق مهریه نخواهد شد و تنها تحت موارد زیر است که باعث می شود زن نتواند مهریه خود را به طور کامل وصول کند. شرایطی که باعث می شود مهریه به زن تعلق نگیرد (راه های طلاق دادن زن بدون مهریه) به شرح زیر می باشند:
- فسخ نکاح: بر طبق ماده 1085 قانون مدنی هر گاه عقد یا ازدواج (دائم یا موقت) بین زوجین بنا به دلیلی باطل باشد و بین آن ها نزدیکی واقع نشده باشد حق دریافت مهریه توسط زن از بین می رود و می توان زن را بدون مهریه طلاق داد. تنها استثناء آن فسخ به دلیل عنن بودن مرد است یعنی مردی که توانایی عمل زناشویی نداشته باشد که در این صورت با فسخ نکاح زن مستحق نصف مهر خواهد بود. شرایط باطل شدن عقد را در ادامه توضیح می دهیم.
- هنگام طلاق دختر باکره مهریه او نصف خواهد شد.
- طلاق قبل از برقراری رابطه ی زناشویی: در این صورت زن حق دریافت نیمی از مهریه را دارد و مشمول عدم تعلق مهریه به میزان نصف مهریه خواهد شد.
- فوت زن: هرگاه قبل از تعیین مهریه و ثبت آن در سند نکاح، زوجه فوت نماید و رابطه ی زناشویی ایجاد نشده باشد، در این صورت زوجه مستحق مهریه نخواهد بود. در این گونه موارد معافیت مرد از پرداخت مهریه محقق می‌شود. ولی در صورتی که رابطه ی زناشویی شکل بگیرد و مهریه تعیین نگردد، زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود.
- بطلان نکاح: هرگاه مهریه در ضمن نکاح تعیین شده باشد و رابطه ی زناشویی انجام نشده باشد، زن مستحق مهریه نخواهد بود ولی هرگاه رابطه ی زناشویی انجام شده باشد و اگر زوجه به بطلان نکاح آگاه بوده باشد، مهریه تعلق نخواهد گرفت و اگر آگاه نبود، مستحق مهر المثل خواهد بود.
- در صورتی که فسخ نکاح به دلیل بیماری زوجه، قبل از رابطه ی زناشویی باشد، زوجه مشمول عدم تعلق مهریه خواهد بود و به او مهریه تعلق نخواهد گرفت.
- عدم تنفیذ مهریه: تعیین و تنفیذ مهریه به عهده ی زوج خواهد بود، هرگاه میزان مهریه توسط شخص دیگری تعیین شود ولی زوج، از تنفیذ و قبول آن خودداری کند و مهریه ی تعیین شده معتبر نخواهد و به زوجه تعلق نمی‌گیرد و در صورت برقراری رابطه ی زناشویی قبل از تعیین و تنفیذ میزان جدید مهریه، زن مستحق مهر المثل خواهد بود.
- بخشیدن مهریه توسط زن: معمولا در طلاق های توافقی زن قسمتی یا تمام مهریه خود را می بخشد و گذشت می کند.
بیشتر بخوانید: نفقه چیست؟
چگونه می توان زن را بدون مهریه طلاق داد؟
در صورتی که زن در دادگاه خواستار مهریه خود شود مرد می تواند با اثبات یکی از دلایل فوق از پرداخت مهریه سرباز زند و زن را بدون پرداخت مهریه طلاق دهد.
شرایط باطل شدن عقد که باعث فسخ نکاح می گردد
مواد قانونی ۱۱۲۱ الی ۱۱۳۲ قانون مدنی مربوط به شرایط فسخ نکاح می باشد و عیوبی که باعث بطلان عقد می شود را بر می شمرد که عبارتند از:
نکته: عیوب زن در صورتی حق فسخ نکاح برای مرد را ایجاد می کند که آن عیب در حال عقد وجود داشته باشد و اگر بعد از عقد این عیب ایجاد شود مرد حق فسخ نکاح را ندارد.
اگر یکی از عیوب زیر در هنگام عقد در زوجه وجود داشته باشد مرد می تواند زن را بدون پرداخت مهریه طلاق بدهد.
جنون همسر: در ماده ۱۱۲۱ قانون مدنی آمده است : «جنون هریک از زوجین، به شرط استقرار، اعم از اینکه مستمر یا ادواری باشد برای طرف مقابل موجب حق فسخ است.»
مواردی که اگر در مرد وجود داشته باشد باعث بوجود آمدن حق فسخ برای زن می شود:
۱- خصاء
۲- عنن به شرط اینکه ولو یک بار عمل زناشویی را انجام نداده باشد.
۳- مقطوع بودن آلت تناسلی به اندازه ای که قادر به عمل زناشویی نباشد.»
معنای خصاء که در این ماده آمده، در فرهنگ لغت دهخدا به معنی عدم توانایی بر نزدیکی زنان می باشد.
مواردی که اگر در زن وجود داشته باشد باعث بوجود آمدن حق فسخ برای مرد می شود (طبق ماده ۱۱۲۳ قانون مدنی)
۱- قرن: فنج خرد زن که ازواژن وی برآید همچو غرو.
۲- جذام: نوعی بیماری پوستی است
۳- برص: بیماریی است که بر پوست بدن پدید آید و جاجا سپید تر از رنگ پوست، سپید گردد.
۴- افضاء: یکی شدن دو مخرج زن بر اثر مقاربت باشد.
۵- زمین گیری
۶– نابینایی از هر دو چشم
در صورتی که زن به یکی از امراض و موارد بالا مبتلا باشد و د رهنگام عقد مرد از آن ها بی خبر باشد حق فسخ نکاح برای مرد ایجاد می شود و می توان زن را بدون پرداخت مهریه طلاق داد.
با مواردی که باعث می شود بدون پرداخت مهریه زن را طلاق داد آشنا شدیم برخی از این موارد باعث تعلق نگرفتن تمام مهریه به زن می گردد و برخی نیز باعث می شوند که قسمتی از مهریه به زن تعلق نگیرد.
کلام آخر
مصلما طلاق نابودی یک پیوند و یک زندگی است و هیچکس دوست ندارد.متاسفانه بسیاری از مسائل سطحی و غیر ضروری و مشکلات مالی باعث می شود بسیاری از ازدواج های کشور به طلاق بی انجام که بسیار جای تاسف دارد و افسردگی بعد از طلاق یکی از پیامدهای بد بعد از این اتفاق است.
اگر قصد دارید از شریک زندگیتان جدا شوید پیشنهاد ما این است که با نگاهی عمیق و به دور از غضب ها و زیاده خواهی ها به طلاق و عواقب آن فکر کنید و سعی کنید سبک زندگی خود را عوض کنید، که اگر این کار را کنید بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد.
