با فواید اهدای خون برای سلامتی بدن بیشتر آشنا شویم

از آنجایی که اهدای خون برای افرادی که نیاز به خون دارند ضروری می باشد، نه تنها کار بسیار انسان دوستانه است بلکه برای سلامتی فردی که خون اهدا می کند بسیار مفید می باشد. در این مقاله می خواهیم یکسری از فواید و مزایای اهدای خون برای بدن را به طور کامل برایتان بگوییم با ما همراه باشید. از مجموعه عکس پروفایل اهدای خون نیز دیدن فرمایید.

بدن تمامی افراد بالغ ، بین 17 تا 65 سال با وزن متوسط 50 کیلوگرم دارای 5/5 تا 6 لیتر خون است.

مزایای اهدای خون برای بدن کدامند؟

در همه جای دنیا هزاران نفر در بیمارستان ها و یا در حوادث های مختلف که دچار مشکل می شوند و برای زنده ماندن به خون اهدا شده نیاز شدید دارند یا در بعضی از بیماری های خاص خون بدن فرد به سرعت کاهش میابد و از اکسیژن کافی را در بدنشان دریافت نمی کنند که منجر به مرگ می شود. بسیاری از بیمارستان ها و مراکز پزشکی از خون اهدا شده برای نجات جان بیماران خود استفاده می کنند.

در صورتی که خون اهدا شده برای نجات جان افراد بسیار مهم می باشد ولی پزشکان متخصص اثبات کردن که اهدا کردن خون برای بدن بسیار مفید می باشد و باعث سلامتی بدن می شود.
در ادامه با مهم ترین فواید و مزایای اهدای خون آشنا شوید.

متعادل شدن و کاهش سطح آهن خون در بدن 

اهدای خون از هموکروماتوز جلوگیری می کند، بیماری که در آن جذب بیش از حد آهن توسط بدن وجود دارد. اهدای خون منظم ممکن است باعث کاهش اضافه بار آهن شود ، از این رو مفید بودن آن برای افراد مبتلا به هموکروماتوز بیشتر است. با این حال ، اطمینان از رعایت استانداردهای اجباری معیارهای صلاحیت اهدای خون توسط اهدا کننده مبتلا به هموکروماتوز ضروری است. آهن ماده ای معدنی و مفید برای بدن می باشد و همچنین برای ساخت و تولید گلبول های قرمز خون به آن نیاز دارد. با این وجود آهن زیاد در بدن باعث به وجود آمدن بیماری و مشکلات زیادی در بدن می شود به طور مثال به اندام های حساس بدن مثل کبد و قلب آسیب می رساند.در صورتی که آهن خون از حد مجاز بالاتر برود، این عنصر در ارگان‌ های مختلف بدن مثل کبد، پانکراس، بیضه‌ ها، تخمدان‌ ها، پوست، مفاصل و… تجمع پیدا ‌می‌ کند. این وضعیت که تحت‌عنوان بیماری هموکروماتوز شناخته ‌می‌ شود به ارگان‌ های بدن آسیب جدی وارد ‌می‌ کند.

اهدا کردن خون می تواند به طور کامل میزان آهن خون را نتظیم و کنترل کند و از تجمع بیش از حد آنان جلوگیری کند.

افراد بالغ و سالم حدود 5 گرم آهن در بدن خود دارند این آهن اغلب در گلبول‌ های قرمز خون و مغز استخوان جای ‌می‌ گیرد با هر واحد خون اهدایی معمولا یک‌ چهارم از 1 گرم آهن بدن کم ‌می‌ شود این میزان را ‌می‌ توان با مصرف غذاهای حاوی آهن طی هفته‌ های بعد از اهدا جبران کرد.

مشخص شدن بیماری‌ های مختلف در افراد

با اهدای خون می توانید بیماری هایی که در بدن شما هست و اطلاعی از آن ندارید را کشف کنید زیرا قبل از خون‌ گیری از فرد، یک معاینه ساده و آزمایش خون انجام می‌ گیرد این افراد باید از لحاظ دمای بدن، ضربان قلب، فشارخون، میزان هموگلوبین خون و کم‌ خونی بررسی شوند.

بعد از معاینه و آزمایشات خون اهدایی شما سریعا به آزمایشگاه فرستاده می شود تا از بیماری های مختلف از جمله عفونت‌ های اچ‌ آی‌ وی (HIV)، هپاتیت و … تحت‌بررسی قرار ‌گیرد اگر جواب هر یک از این آزمایش‌ ها مثبت باشد، بلافاصله به شما اطلاع داده ‌می‌ شود، بنابراین با اهدای خون مکرر ‌می‌ توانید از سلامت خود نیز مطمئن شوید البته این موضوع دلیل نمی‌ شود مراجعه سالیانه به پزشک را کنار بگذارید

اهدای خون باعث بهبود جریان خون ‌می‌ شود

افرادی که به صورت پی در پی خون خود را اهدا می کند باعث کاهش غلظت خون می شود و همچنین این روند در جریان خون کمک زیادی می کند.

به این ترتیب لایه داخلی عروق نیز کمتر دچار آسیب و گرفتگی ‌می‌ شود، مجله اپیدمیولوژی آمریکا مقاله‌ ای منتشر کرده که نشان ‌می‌ دهد اهدای خون ‌می‌ تواند خطر سکته قلبی و مغزی را کاهش دهد اهداکنندگان خون نسبت به سایر افراد کمتر در بیمارستان بستری ‌می‌ شوند و در صورت بستری شدن به تعداد روزهای کمتری برای بهبود نیاز پیدا ‌می‌ کنند

این افراد با اهدای خون، نه‌ تنها سلامتشان را به خطر نمی‌ اندازند، بلکه ضمن کمک به سلامت خود، نجات‌ بخش زندگی دیگران نیز خواهند شد

طول عمر بیشتر با اهدای خون ‌

تحقیقات نشان داده است کسانی که خون خود را با هدف دوستانه و محبت آمیز اهدا میکنند  نسبت به کسانی که فقط برای حفظ سلامت خود یا مقاصد مالی خون ‌می‌ دهند، در 4 سال بعد از اهدا کمتر با خطر مرگ بر اثر بیماری مواجه ‌می‌ شوند.

همیشه کمک به دیگران و تاثیر مثبت این عمل باعث افزایش طول عمر میشود.اگرچه اهدای خون برای سلامت فرد اهداکننده مفید است، اما نباید فراموش کرد این اقدام با هدف کمک و نجات جان دیگران انجام ‌می‌ شود با هر بار اهدای خون ‌می‌ توان زندگی 3 نفر را نجات داد نیاز به خون همیشه در تمام نقاط جهان مطرح است، بنابراین نباید نقش اهداکنندگان را دست‌ کم گرفت.

جلوگیری از بیماری‌ های کبدی

کبد یکی از اندام های حساس و بسیار مهم بدن محسوب می شود این ارگان به متابولیسم ویتامین‌ ها، مواد معدنی، پروتئین‌ ها، چربی‌ ها و کربوهیدرات‌ ها کمک ‌می‌ کند، کبد همچنین گلوکز، ویتامین‌ ها و مواد معدنی را در خود ذخیره می‌ کند و در تصفیه خون و سم‌ زدایی از آن نقش دارد.

اهدای خون به کاهش خطر بیماری‌ های کبدی مرتبط با افزایش آهن خون کمک ‌می‌ کند. زیاده‌روی در مصرف غذاهای سرشار از آهن میزان این عنصر را در بدن بالا ‌می‌ برد از آنجایی که فقط مقدار معینی از آهن جذب بدن ‌می‌ شود، آهن اضافی در قلب، کبد و پانکراس ذخیره ‌می‌ شود. این موضوع به نوبه خود خطر سیروز و نارسایی کبد، آسیب به پانکراس و مشکلات قلبی را افزایش ‌می‌ دهد

با اهدای خون می توانید وزن خود را کم کنید 

براساس گفته های پزشکان متخصص با اهدا کردن خون می توانید به کاهش وزن کمک کنید و همچنین این موضوع برای افراد چاق و کسانی که در معرض خطر بیماری‌های قلبی عروقی قرار دارند، مفید است.

درواقع، با هر بار اهدای خون نزدیک به 650 کالری حاصل از چربی سوخته ‌می‌شود. با این حال نباید به قصد کاهش وزن خون اهدا کرد همچنین نباید با فاصله خیلی کم انجام شود. توصیه ‌می‌ شود قبل از اهدا با پزشک خود مشورت کنید تا دچار مشکل نشوید.

اهدای خون به موقع به کاهش وزن کمک می کند و تناسب اندام را در بزرگسالان سالم بهبود می بخشد. طبق گفته محققان دانشگاه کالیفرنیا ، اهدای یک پیمانه خون یعنی 450 میلی لیتر به بدن شما کمک می کند تا حدود 650 کالری بسوزاند. اما نباید به عنوان یک برنامه کاهش وزن تصور یا تشویق شود. مشاوره با پزشک قبل از اهدای خون برای جلوگیری از هرگونه مشکل بهداشتی ضروری است.

اهدای خون خطر سکته قلبی را پایین ‌می‌ آورد

پژوهشگران براساس تحقیقات نشان داده‌ اند که اهدای خون ‌می‌ تواند خطر سکته قلبی را به‌ خصوص در آقایان به میزان زیادی کاهش دهد، گلبول قرمز در مرکز خود پروتئینی قرمزرنگ به نام هموگلوبین دارد. داخل این پروتئین نیز یک آهن 2 بار مثبت (Fe++) قرار گرفته که به اکسیژن ‌می‌ چسبد و آن را به نقاط مختلف بدن می‌ رساند

مردان بالغ به 5/8 میلی‌ گرم آهن و خانم‌ های بالغ در سنین باروری به 9/18 میلی‌گرم از این عنصر در روز نیاز دارند، آهن مورد نیاز ‌می‌ تواند از منابع گیاهی و حیوانی وارد بدن شود مصرف بیش از حد آهن باعث تجمع آن در بدن می‌ شود و میزان رادیکال‌ های آزاد را افزایش ‌می‌ ده، همچنین باعث اکسید شدن کلسترول می‌شود، کلسترول اکسیدشده به دیواره‌های داخلی رگ ‌می‌چسبد و باعث ایجاد پلاک و گرفتگی ‌می‌ شود. این مساله نیز در طولانی‌ مدت خطر سکته را افزایش ‌می‌ دهد

با اهدای خون مکرر سطوح آهن متعال می‌ شود، بازسازی خون سریع‌ تر انجام ‌می‌ گیرد و اکسیداسیون کلسترول کمتر ‌می‌ شود به این ترتیب خطر سکته نیز کاهش ‌می‌ یابد طبق بررسی منتشر شده در مجله اپیدمیولوژی آمریکا، اهدای خون مکرر ‌می‌تواند خطر سکته قلبی را تا 88 درصد کاهش دهد.

با اهدای خون می توان از مبتلا شدن به سرطان جلوگیری کرد

تحقیقات نشان داده است که می توان با اهدای خون ذخایر آهن در سطح متناسبی باقی ‌می‌ ماند که این عمل در بسیاری از بیماری ها خطرناک جلوگیری می کند. این موضوع به کاهش خطر سرطان‌ های مختلف مثل سرطان کبد، روده، ریه، گلو و… کمک ‌می‌ کند. سرطان معمولا با بالا رفتن آهن خون از حد مجاز در ارتباط است.

اهدای خون تولید سلول های جدید خون را تحریک می کند. پس از اهدای خون ، سیستم بدن شما در طی 48 ساعت پس از اهدای خون با کمک مغز استخوان کار می کند. گلبول های جدید تولید می شوند و تمام گلبول های قرمز از دست رفته در مدت زمان 30 تا 60 روز جایگزین می شوند. از این رو ، اهدای خون به حفظ سلامت حیاتی کمک می کند.

افزایش خونسازی در افراد 

بدن بعد از اهدای خون سریعا شروع به تولید خون از دست رفته بدن می کند و مقدار خونی که اهدا شده به طور کامل تامین می شود. اهدای خون مکرر، تولید سلول‌های جدید خونی را افزایش ‌می‌ دهد و از این طریق به حفظ سلامت و افزایش سرعت بهبود زخم‌ ها و آسیب‌ های بافتی کمک ‌می‌ کند

با اهدای خون کارکرد مغز بهبود می یابد

با اهدای خون به صورت پی در پی علاوه بر بهبود جریان خون به عملکرد درست و ثابت مغز کمک بیشتری می کند.

بدین صورت ، میزان تمرکز افزایش می‌یابد و از استرس‌های ناشی از عدم تمرکز کاسته ‌می‌شود. با کاهش استرس خطر مبتلا یا پیشرفت بسیاری از بیماری‌ها نیز کاهش ‌می‌یابد. استرس همچنین یکی از عوامل پیری زودرس است، بنابراین با اهدای خون مکرر ‌می‌توان به سلامت پوست و زیبایی آن نیز کمک کرد

خون دادن می تواند به وضعیت روحی شما کمک کند

در حالی که اهدای خون چندین فایده جسمی دارد ، اما قدرتمندترین فایده سلامتی بدون شک در حوزه روانشناسی است. اهدای خون به این معنی است که کسی (یا چندین نفر) در جایی دیگر نیازمند یاری و کمک شماست و این حس خوب کمک به دیگران برای خود شما نیزدارای فواید روحی زیادی است که حداقل آن احساس خوب است.

از آنجا که انسانها احساس رضایت عمیق خود را از توانایی کمک به فرد نیازمند احساس می کنند ، دانستن اینکه از اهدا خون شما در موارد اضطراری و سایر اقدامات پزشکی برای نجات جان افراد استفاده می شود ، می تواند به احساس ارزشمندی شما بیفزاید.

اطلاع از گروه خونی خود

با دادن خون به شما اطلاع داده می شود که کدام یک از انواع مختلف خونی را دارید. این اطلاعات در صورت تصادف یا اضطراری دیگر می تواند مفید باشد. در شرایط عادی برای اینکه بدانید گروه خونی شما چیست باید مبلغی را هزینه کنید اما در هنگام اهدای خون به صورت رایگان از گروه خونی خود مطلع می شوید.

عوارض جانبی و احتمالی اهدای خون

اهدای خون برای بزرگسالان سالم بی خطر است. خطر ابتلا به بیماری وجود ندارد. برای هر اهدا کننده تجهیزات جدید و استریل استفاده می شود.

بعضی از افراد ممکن است پس از اهدای خون حالت تهوع ، سرگیجه یا گیجی پیدا کنند. اگر این اتفاق بیفتد ، باید فقط چند دقیقه طول بکشد. می توانید در حالی که پاهای خود را در حالت خوابیده قرار دارید دراز بکشید تا زمانی که احساس بهتر شوید.

همچنین ممکن است مقداری خونریزی در محل سوزن داشته باشید. فشار آوردن و بالا بردن بازو برای چند دقیقه معمولاً این کار را متوقف می کند. در این سایت ممکن است کبودی ایجاد کنید.

در موارد زیر با مرکز اهدای خون تماس بگیرید:

• بعد از نوشیدن، غذا خوردن و استراحت هنوز احساس سبکی سر ، گیجی یا حالت تهوع دارید.
• در محل سوزن دچار برجستگی می شوید یا خونریزی ادامه دارد.
• درد بازو، بی حسی یا گزگز

قبل از اهدای خون این موارد را رعایت کنید

برای اهدا باید حداقل 50 کیلوگرم وزن داشته باشید و از سلامتی کافی برخوردار باشید.
شما باید اطلاعاتی در مورد شرایط پزشکی و هر دارویی که مصرف می کنید ارائه دهید. این موارد ممکن است در صلاحیت شما برای اهدای خون تأثیر بگذارد.
باید حداقل 8 هفته بین اهدای خون کامل و 16 هفته بین اهدای گلبول قرمز صبر کنید.
اهدای پلاکت می تواند هر 7 روز، حداکثر 24 بار در سال انجام شود.

• قبل از اهدای خون به مقدار کافی آب بنوشید
• یک وعده غذایی سالم و کم چربی بخورید.
• پیراهن آستین کوتاه یا پیراهنی آستین دار بپوشید که به راحتی جمع می شود.
• اگر بازو یا رگ دلخواهی دارید و یا اینکه نشستن یا دراز کشیدن را ترجیح می دهید، به کارمندان اطلاع دهید.
• گوش دادن به موسیقی، خواندن یا گفتگو با شخص دیگر می تواند به شما در آرامش در روند اهدا کمک کند.
• قبل از اهدای خون ورزش کنید ، نه بعد از آن. خوب است قبل از اهدای خون به باشگاه بروید اما پس از آن نه
• قرص آهن یا مولتی ویتامین استفاده کنید.

حقایقی درباره اهدای خون

• هر دو ثانیه شخصی به خون نیاز دارد
• خون اهدا شده در 56 روز تعویض می شود (کمتر از 2 ماه)
• اهدا کننده پس از اهدای خون “ضعیف” نخواهد شد
• یک فرد 5-6 لیتر خون در بدن خود دارد
• می توان هر 90 روز (3 ماه) خون اهدا کرد
• اهدای خون فقط 15 تا 20 دقیقه طول می کشد.

شرایط اهدای خون

• فرکانس: هر سه ماه یک بار
• سن: 18 – 60 سال
• وزن بدن: بالاتر از 45 کیلوگرم
• دما و نبض: طبیعی
• فشار خون: در حد طبیعی و بدون دارو (آیا کسانی که فشار خون دارند میتوانند خون بدهند؟)
• هموگلوبین برای مردان بیش از 12 گرم در دسی لیتر و برای زنان 5/12 گرم در دسی لیتر
• شما باید از هرگونه بیماری حاد تنفسی ، عفونت های پوستی و بیماری های قابل انتقال به دور باشید.