تجمع بیش از حد آب در مفاصل زانو که معمولا با درد و تورم همراه است اصطلاحا آب آوردن زانو نامیده می شود. در این نوشته درباره علت، علائم، نحوه تشخیص آب آوردن زانو صحبت می کنیم و خواهیم گفت برای درمان آب آوردن زانو چه باید کرد و راههاي درمان آب آوردن زانو کدام است.
آب آوردن زانو که با عنوان تورم زانو یا افیوژن زانو نیز شناخته میشود، یک وضعیت دردناک ناشی از تجمع آب درون مفصل زانو است. اگر شما نیز چنین تجربهای داشتهاید یا دارید، کسب اطلاعات بیشتر در مورد دلایل، علائم و روشهای کاهش آب درون زانو میتواند مفید باشد. روشهای کاهش تورم زانو به دلیل آب آوردن زانو بستگی دارد. به همین دلیل است که به تشخیص یک متخصص نیاز است. ما در ادامه اطلاعات مفیدی درباره آب آوردن زانو شامل علت (آب آوردن زانو از چیست) و روش های درمان آب آوردن زانو بیشتر توضیح می دهیم.
دلایل آب آوردن زانو
دانستن اینکه علت آب آوردن زانو از چیست به ما کمک می کند روش های بهتری برای درمان آب آوردن زانو در پیش بگیریم:
- آب آوردن زانو ممکن است به دلیل جراحت، استفاده بیش از حد، عفونت، کیست یا بیماریهای زمینهای مانند نقرس، آرتریت روماتوئید یا آرتروز به وجود آید. مفصل زانو یک مفصل سینوویال حاوی آب است. این به تغذیهی غضروف پوشانندهی مفصل، نرم شدن و کاهش اصطکاک کمک میکند.
- زمانی که آب در زانو زیاد میشود، ممکن است باعث تورم، درد و سفتی شود. در صورتی که فعال و سالم هستید، متداولترین دلیل آب آوردن زانو میتواند ناشی از پارگی رباط ACL، پارگی مینیسک یا کوفتگی باشد. حرکات ورزشی تکراری مانند دویدن، اسکات زدن یا وزنه بلند کردن نیز اغلب موجب درد زانو میشوند اما لزوماً ایجاد تورم در زانو نمیکنند.
- بیماریهای زمینهای مانند نقرس، آرتریت روماتوئید یا آرتروز نیز میتواند منجر به واکنش التهابی غیرطبیعی شود که خود موجب جمع زدن بیش از اندازه آب در زانو میگردد زیرا بدن میخواهد از مفصل زانو محافظت کند. گاهیاوقات، آرتروز یا پارگی میتواند باعث به وجود آمدن کیستی به نام کیست بیکر شود که خود منجر به تورم زانو میگردد.
- آسیبها تروماتیک و عفونتها نیز منجر به تورم زانو میشوند. اگر اگر دچار تورم شدهاید یا ورم بیدلیل زانو همراه با درد دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
چه وقت باید برای مشورت در مورد آب آوردن زانو به پزشک مراجعه کرد؟
نحوه تشخیص آب آوردن زانو
قبل از شروع درمان آب آوردن زانو، به منظور تشخیص آب آوردن زانو، پزشک علائم زیر را بررسی میکند:
- ورم
- سفتی
- کاهش محدودهی حرکتی
- تب
- از دست دادن حس
- مشکل در راه رفتن یا تحمل وزن بر روی پای آسیب دیده
- گرما و قرمزی مفصل زانو
پزشک به منظور تعیین دلیل آب آوردن زانو، آسپیراسیون مفصل زانو انجام میدهد. در آسپیراسیون مفصل زانو، نمونهای از آب مفصلی توسط یک سوزن گرفته میشود. سپس، سلولهای خون درون نمونه تجزیه و تحلیل میشوند و به کمک آن، تورم، باکتری که موجب عفونت میشود یا کریستالهای اسید اوریک حاصل از نقرس مشخص میگردند.
تکنیکهای عکسبرداری از قبیل اشعهی X یا MRI نیز برای تشخیص بکار میروند، به خصوص اگر احتمال پارگی یا جراحت دیگری وجود داشته باشد.
درمان آب آوردن زانو
درمان به منظور از بین بردن مایع اضافی درون زانو به علت به وجود آمدن و همچنین تشخیص پزشک متخصص بستگی دارد. برای موارد خفیف، میتوانید موارد زیرا را در خانه امتحان کنید:
- RICE که مخفف استراحت، یخ، محکم بستن و بالا نگه داشتن زانوست. این یک گزینهی عالی برای از بین بردن درد پس از جراحتهای خفیف است؛
- بستن زانو با استفاده از زانوبندهای الاستیک؛
- مصرف داروهای ضددرد و ضدالتهابی (NSAIDها) که نیازی به تجویز پزشک ندارند، از قبیل ایبوپروفن و ناپروکسین؛
- فیزیوتراپی؛ و
- پوشیدن بریس زانو (زانوبند) نیز یکی از روش های ساده برای درمان آب آوردن زانو می باشد.
در صورت نیاز به درمانهای پزشکی، پزشک متخصص ممکن است برای خارج کردن آب اضافی درون زانو، آسپیراسیون مفصل زانو را پیشنهاد دهد که یک تسکین موقتی است. تزریق کورتیکوستروئیدها به مفصل نیز شکل دیگری از درمان هستند که باعث کاهش درد و تورم ناشی از جراحت و آسیب مفصلی آرتروز میشوند.
در صورتی که آب آوردن و ورم زانو ناشی از عفونت باشد، باری درمان آب آوردن زانو مصرف آنتی بیوتیک تجویز میشود. به طور معمول، مصرف 14 روزهی آنتی بیوتیک کافی خواهد بود اما در صورتی که عفونت ناشی از باکتریهای مقاوم باشد، شاید لازم باشد بیمار 2 تا 4 هفته آنتی بیوتیک مصرف کند.
برای بیماریهای زمینهای از قبیل آرتریت التهابی، داروهایی تجویز میشوند که واکنش سیستم ایمنی بیش فعال را سرکوب میکنند. برای موارد شدید آب آوردن زانو، ممکن است به جراحی مفصل زانو که به آن آرتروپلاستی گفته میشود، و یا حتی تعویض مفصل زانو نیاز باشد. این روشها به عنوان راهحل نهایی و در صورت ناکارآمدی داروها به بیمار ارائه میشوند.
نشانههای عفونت در مفصل زانو
سخن پایانی
آب آوردن زانو میتواند دردناک باشد و در انجام فعالیتهای روزانه فرد اختلال ایجاد نماید. دانستن علل، علائم و روشهای کاهش ورم زانو در خانه یا به کمک یک پزشک متخصص میتواند به طرز قابل توجهی موجب بهبود علائم بیماری و درمان آب آوردن زانو شود. اگر شما نیز تجربهی جراحت داشتهاید یا مشکوک به عفونت هستید، فوراً به یک پزشک مراجعه کنید و با او در اینباره صحبت نمایید.
سوالات متداول درباره آب آوردن زانو
در ادامه به چند پرسش رایج درباره آب آوردن زانو پاسخ می دهیم.
-
چه چیزی برای درد زانو بهتر است، گرم کردن یا گذاشتن یخ؟
این بستگی به نوع جراحت دارد. اگر میخواهید التهاب را کاهش دهید، از یخ استفاده کنید. به همین دلیل است که این روش برای رگ به رگ شدن یا پارگی مینیسک نیز توصیه میشود. اگر میخواهید درد را تسکین دهید و انعطافپذیری را بهبود بخشید، زانو را گرم نگه دارید. به همین دلیل است که گرم نگه داشتن زانو برای آرتروز یا درد مزمن زانو یا مفصل توصیه میشود.
-
چه ورزشهایی موجب کاهش ورم زانو میشوند؟
انتخاب نوع ورزش به دلیل ورم زانو بستگی دارد. ابتدا باید برای یک تشخیص قطعی به پزشک مراجعه کنید و سپس، فیزیوتراپ میتواند ورزشهای مناسب را به شما بگوید. به طور معمول، ورزشهای کششی که موجب بهبود محدودهی حرکتی و قدرت میشوند، گزینههای مناسبی هستند.
-
آیا آب آوردن زانو میتواند بدتر شود؟
بله. این نکته حائز اهمیت است که دلیل ورم زانو تشخیص داده شود و به دنبال آن، درمانهای مناسب تجویز گردد. عفونت باکتریایی میتواند پخش شود و آسیب دائمی به غضروف وارد کند. در صورتی که مشکل از پارگی درونی باشد و درمان مناسب صورت نگیرد، درد بلندمدت و حتی از دست دادن قدرت حرکت ممکن است به وجود آید.