در کشور پهناوری ماند آمریکا سرطان دومین دلیل مرگ و میر است. در واقع 606520 نفر از آمریکایی ها به دلیل سرطان فوت کرده اند. این یعنی بیشتر 1600 مرگی که در یک روز اتفاق می افتد علتش سرطان است! و اما نیمه پر لیوان! باید بدانید که امروزه سرطان یکی از قابل درمان ترین بیماری هاست! این بیماری را با روش های متفاوتی از جمله رادیو تراپی، شیمی درمانی و جراحی درمان می کنند. البته برای درمان این بیماری از رژِیم های غذایی متفاوتی هم استفاده شده اما هیچ کدام جواب نداده اند. و اما … می رسیم به قسمت جالب داستان. به تازگی تحقیقاتی انجام شده و در آن ثابت شده است که رژیم غذایی با کربوهیدارت بسیار پایین که به نام رژیم غذایی کتوژنیک شناخته می شود می تواند در درمان سرطان موثر باشد.
نکته بسیار بسیار مهمی هست که حتما باید در نظر داشته باشید. این رژیم نمی تواند جایگزینی برای متدهای درمانی باشد. در واقع هرگز نباید متد درمانی خود را رها کرده و فقط رژیم را در پیش بگیرید. تمام آپشن های مد نظرتان را هم پیش از امتحان کردن با پزشک معالج در میان بگذارید.
مطالب پیشنهادی: غذاهای مجاز در رژیم غذای کتوژنیک
رژیم غذایی کتوژنیک چگونه به کنترل سرطان کمک می کند؟
رژیم غذایی کتوژنیک، کربوهیدارت بسیار کم و چربی بسیار بالایی دارد. درست مانند سایر رژیم های کم کربوهیدارت از جمله اتکینز!
در این رژیم غذایی دریافت کربوهیدرات بسیار کم و از سوی دیگر دریافت پروتئین و چربی بسیار بالا می رود. این تغییر منجر به ایجاد سیستم متابولیسمی می شود که با نام رایج کتوسیس شناخته می شود. با رعایت کردن این رژیم، پس از مدتی چربی به عنوان اولین منبع انرژی بدن در نظر گرفته می شود. سوختن چربی در بدن باعث می شود میزان ترکیب کتونین در خون بالا برود.
در حالت کلی رژِیم غذایی کتوژنیک 70 درصد از انرژی بدن را از چربی، 20 درصد را از پروتئین و تنها 10 درصد باقی مانده را از کربوهیدارت ها تامین می کند. البته باید اشاره کرد که نمونه های متفاوتی از رژِیم غذایی کتوژنیک وجود دارد. بعضی از نمونه ها چربی بالاتری هم دارند.
کاهش قند خون با رژیم کتوژنیک
بسیاری از روشهای درمانی تفاوت های بیولوژیکی میان سلول های سرطانی و سلول های عادی را هدف قرار می دهند. در واقع تمام سلول های سرطانی نقطه مشترک خاصی با هم دارند. و این نقطه مشترک خاص چیزی نیست جز تغذیه از کربوهیدرات برای رشد کردن و تکثیر!
وقتی رژیم غذایی کتوژنیک می گیرید برخی از پروسه های متابولیسمی استاندارد بدن تان ناخودآگاه تغییر می کنند. یکی از این تغییرات کاهش چشم گیر میزان قند خون است. به عبارت دیگر با در پیش گرفتن رژیم غذایی کتوژنیک سلول های سرطانی بدن تان را در قحطی و فشار گرسنگی قرار می دهید تا بمیرند!
سلول های سرطانی هم مانند سلول های طبیعی بدن به انرژی و غذا نیاز دارند. و وقتی انرژی کربوهیدارتی را دریافت نکنند، کوچکتر شده، رشد شان متوقف و حتی ممکن است بمیرند! بر همین اساس است که می گویم رژیم غذایی کتوژنیک می تواند با کمک کاهش میزان قند خون منجر به متوقف شدن رشد سلول های سرطانی شود.
در کنار کاهش قند خون؛ اتفاقات دیگری نیز رخ می دهند که به متوقف شدن رشد سلول های سرطانی کمک شایانی می کنند. اول اینکه کاهش میزان دریافتی کربوهیدارت موجب می شود کالری دریافتی بدن کمتر شود. بنابراین میزان انرژی مورد نیاز و در دسترس برای سلول های بدن هم کمتر می شود. در نتیجه رشد تومور و گسترشش هم کنترل می شود. علاوه بر این رژیم غذایی کتوژنیک به کاهش انسلین و افزایش کتون ها کمک می کند.
مطالب پیشنهادی: 8 روش برای شکست سرطان
با رعایت رژیم کتوژینیک میزان انسلین کاهش می یابد
انسلین هورمونی بافت ساز است. یعنی به تکثیر سلول ها کمک می کند. به عبارتی انسلین موجود در خون باعث تکثیر بیشتر تمام سلول ها از جمله سلول های سرطانی می شوند. بنابراین کاهش قند خون یعنی کاهش انسلین و کاهش انسلین یعنی کاهش رشد سلول های سرطانی!
افزایش کتون ها
سلول های سرطانی نمی توانند از کتون ها به عنوان سوخت برای رشد استفاده کنند. تحقیقات انجام شده بر حیوان ها نشان داده که کتون ها خود عاملی هستند برای کاهش اندازه و توقف رشد تومور ها!
نتایج حاصل از تحقیقات رژیم کتوژنیک بر حیوانات مبتلا به سرطان
محققان دهه هاست رژیم غذایی کتوژنیک را به عنوان روشی برای درمان سرطان بررسی می کنند. اخیرا تاثیر این رژیم بر حیوان ها مورد آزمایش قرار گرفته است. جالب این جاست که در تعداد زیادی از حیوانات با رژیم کتوژنیک رشد تومور کاهش و میزان بهبودی هم افزایش پیدا کرده است.
تحقیقاتی هم بر روی سرطان متاستاتیک موش ها انجام شده است. پس از اعمال رژیم غذایی کتوژنیک همراه و بدون اکسیژن تراپی مشخص شد که این نوع از رژیم تاثیر بسزایی در کاهش رشد تومور دارد.
جالب تر اینکه رژیم غذایی کتوژنیک متوسط میزان بهبودی و بقا را در میان موش های مبتلا به سرطان متاستاتیک تا 56.7 % افزایش داده است. به عبارتی موش هایی که رژیم غذایی کتوژنیک داشتند 77.9 % درصد بیشتر از موش هایی که اکسیژن تراپیِ را به عنوان تنها روش درمان تجربه کرده بودند زنده ماندند.
در تحقیقاتی دیگر ثابت شده است که رژیم غذایی کم کربوهیدرات با کاهش گلوکوز رسانی به بدن می تواند جلوی رشد سلولهای فلسی کارسینوم را در موش هایی که مبتلا به سرطان ریه یا مری هستند بگیرد. موش هایی که در این تحقیقات شرکت داشتند کمتر از 1 درصد از انرژی مورد نیاز بدن شان را از کربوهیدارت دریافت می کردند.
نکته : تاثیر این رژیم زمانی بیشتر می شود که با داروی دیابت، کاناگلیفلوزین همراه شود. باید بدانید که رژیم کتوژنیک به تنهایی نمی تواند از رشد تومور جلوگیری کند. شیمی درمانی با داروهای مرسومی مانند سیس پلاتین هم همین طور! اما نکته این جاست که ترکیب این روش ها با هم می تواند به کوچک شدن تومورها کمک کند.
در همین تحقیقات ثابت شده است که بیشتر نیاز سلول های سرطانی از کربوهیدرات ها تامین می شود. در برخی موارد رژیم غذایی کتوژنیک و داروهایی ضد سرطان به نام بازدارنده فسفواینوزیتید کیناز-3 با هم همراه شده و تاثیرشان در کوچک کردن تومور باور نکردنی بوده. علت چنین تاثیری تا حدود زیادی به این اصل بر می گردد که رژِیم غذایی کتوژنیک میزان انسلین را کاهش می دهد.
رژیم غذایی کتوژنیک و درمان سرطان در انسان ها
برخلاف تحقیقات عمده ای که در مورد تاثیر رژِیم غذایی کتوژنیک بر حیوانات انجام شده، تاثیر این رژیم روی انسان ها خیلی محدود و در حد انگشت شمار است! البته تا به این جای کار و با وجود محدود بودن شان، مشخص شده که رژیم غذایی کتوژنیک رشد سرطان را محدود کرده و سایز تومورها را کاهش می دهد.
تاثیر رژیم کتوژنیک بر سرطان مغز
بیشتر تحقیقات انسانی انجام شده بر بیماری سرطان روی گلیوبلاستوماس یا همان سرطان بدخیم مغز انجام می شود. سال 2010 اولین تحقیقات موردی بر درمان گلیوبلاستوما انجام شد. در این تحقیقات هم از روش های استاندارد تراپی استفاده شده بود و هم رژیم غذایی کتوژنیک. این تحقیقات موردی، بر خانمی 65 ساله انجام شده بود که جراحی کرده و در ادامه روند درمان رژیم کتوژنیک را در پیش گرفته بود. در طول این دوران گسترش تومور به شکل چشم گیری کاهش پیدا کرده بود. هرچند پس از 10 هفته و بازگشت به رژیم غذایی معمولی تومور دوباره به شکل فراگیری گسترش پیدا کرد.
نتایج آزمایش های بعدی هم همین طور بودند. چرا که تقریبا همه آنها یک صدا ثابت می کردند که رژیم غذایی کتوژنیک در نهایت منجر به کاهش گلوکز و کاهش رشد بافت های سرطانی خواهد شد.
علاوه بر این ثابت شد که رژِیم غذایی کتوژنیک کاملا امن بوده و بر انواع متفاوت سرطان هم جواب می دهد.
در تحقیقات دیگری در این زمینه 5 نفر مبتلا به گلیوما مورد بررسی قرار گرفتند. 3 نفر از این 5 نفر همراه با رادیو تراپی و شیمی درمانی ، رژیم غذایی کتوژنیک را هم دنبال کرده و کاملا بهبود پیدا کردند.
اما دو نفر دیگر پس از قطع رژیم دوباره شاهد رشد و گشترس بافت های سرطانی در مغزشان بودند. در تحقیقات مشابه دیگری که در سال 1995 بر دو دختر انجام شد همین نتایج دیده شده. هر دو با در پیش گرفتن این رژیم روند بهبودی و کاهش رشد تومور را در پیش گرفتند. در واقع دریافت گلوکوز در بدن هر دوی این دختران کمتر شده و از همین رو تومور هم کوچکتر شده بود. یکی از این دختر ها رژیم غذایی را برای 12 ماه ادامه داده و پس از این زندگی خوب و سالمی داشت. در طول مدت زمان رژیم بیماری اش هیچ گسترشی نداشته و پایدار بود.
مطالب پیشنهادی: رفتار صحیح با بیماران سرطانی
معایب احتمالی رژیم کتوزنیک برای مبتلایان به سرطان
نکته بسیار مهمی در میان است. حقیقت این است که برخلاف تحقیقات و نتایج بسیار دلگرم کننده ای که از تاثیرات این رژِیم دیده شده، هیچ گروه درمان سرطانی برای بیمارانش این رژیم را توصیه نکرده است. در واقع باید اینگونه گفت که رژیم غذایی کتوژنیک مزایای زیادی دارد اما معایب خاص خودش را هم دارد. برای مثال میزان چربی موجود در این رژیم خیلی بالاست. علاوه بر این غذاهایی در این رژیم توصیه شده که خود به خود باعث ابتلا به سرطان می شوند؛ از جمله گوشت قرمز.
این رژیم غذایی محدودیت های غذایی دارد که با خوردن شان می توان از ابتلا به سرطان جلوگیری کرد؛ از جمله غلات، میوه ها، و برخی سبزیجات.
علاوه بر این ماندن در این رژیم برای کسانی که روش های سنتی تر درمان مانند شیمی درمانی را هم دنبال می کنند خیلی سخت است. چرا که بدن در این شرایط به کالری بالایی نیاز دارد و تامین این میزان انرژی از راه چربی کاری بس دشوار است. شاید به همین دلیل است که رژیم های غذایی کم کربوهیدارت مانند کتوژنیک معمولا منجر به کاهش وزن می شوند.
بنابراین می توان به این نتیجه رسید که رژیم غذایی کتوژنیک برای همه خوب نبوده و خیلی جاها موجب ضرر رساندن به بدن هم می شود. اگر می خواهید این رژیم را دنبال کنید اول باید با پزشک متخصص صحبت کنید. متخصص این زمینه می تواند به شما مشاوره دهد که اصلا این رژیم به دردتان می خورد یا خیر!
مطالب پیشنهادی: رژیم کتوژنیک چه عوارضی دارد؟
