در صنعت از انواع شیر پنوماتیک از جمله بادی و دستی چه استفاده ای می شود؟

به طور کلی وظیفه قطعات نام برده شده در سیستم پنوماتیک به این ترتیب است که کمپرسور هوای اطراف را به صورت فشرده در می آورد و سپس آن را به منابع ذخیره تحویل می دهد. پس از آن واحد کنترل، میزان فشار و حجم وارد شده را تنظیم می نماید و در نهایت از هوای فشرده به عنوان نیرویی برای حرکت عملگرها استفاده می شود. حال ممکن است این سوال پیش بیاید که وظیفه شیر پنوماتیک در این میان چیست؟

اهمیت وجود شیرپنوماتیک (بادی)

شیرپنوماتیک یکی از اعضای اصلی تشکیل دهنده واحد کنترل است که وظیفه کنترل میزان فشار و حجم هوای خروجی را بر عهده خواهد داشت؛ بر این اساس شیرهای پنوماتیک مسیر عبور و مرور هوا را کنترل کرده و در مواقع لازم آن را قطع یا وصل خواهد کرد. اصلی ترین وظیفه در سیستم های پنوماتیک را شیرهای کنترل انجام می دهند چرا که با عملکرد نادرست آن ها ممکن است نیرویی کمتر یا بیشتر به سیستم وارد شود و موجب خرابی قطعات گردد.

طراح سیستم معمولا شیرهای کنترلی را به دو صورت شیر دستی پنوماتیک و یا شیر الکتریکی اجرا می کنند. در روش دستی نیروی لازم برای قطع و وصل کردن شیرها به وسیله نیروی انسانی تامین شود و در مقابل نیروی لازم برای همین کار در شیرهای الکتریکی توسط جریان الکتریسیته تامین خواهد شد.

انواع شیرهای پنوماتیک را بشناسید!

دسته بندی های مختلفی برای این شیرها عنوان شده است که در این میان بر اساس عملکردی که دارند به 5 نوع زیر تقسیم خواهند شد:

کنترل کننده جهت: در این نوع از شیرهای پنوماتیک، عملیات جهت دهی جریان عبوری از سیستم کنترل می شود. در مجموع می توان گفت که باز و بسته کردن نیروی موجود در سیستم و همچنین یکسو کردن آن از وظایف این نوع شیر شناخته خواهد شد.

کنترل کننده فشار: برای عملکرد صحیح سیستم های کنترل باید فشار هوای درون مخازن ذخیره به خوبی کنترل شود و به عبارت دیگر ثابت بماند. این تنظیم فشار به واسطه فنری که بر روی شیر کنترل فشار قرار داده شده تنظیم می گردد؛ به این صورت که هر گونه احساس فشار اضافی وارد بر سیستم با واکنش فنر و از کار افتادن آن روبرو می شود.

کنترل کننده جریان: شیرهای کنترل کننده جریان در پی محدود کردن یا افزایش دادن مسیر عبور جریان هستند. این نوع از شیرها که معمولا بر روی سیلندر ها در واحد کنترل نصب می شوند، جریان هوا را در یک مسیر مشخص عبور می دهند.

شیرهای کنترل کننده را چگونه تحریک کنیم؟

شیرهای پنوماتیک را براساس نوع تحریک به دو دسته تحریک دستی و تحریک اتوماتیک تقسیم بندی می کنند. در نوع تحریک دستی آن یک فرمان دستی تعبیه شده که به واسطه نیروی دستی کار می کند اما چگونه؟ شخصی که مسئول کنترل جریان در سیستم های پنوماتیک است هر زمان که تشخیص دهد جریان به اندازه کافی عبور داده شده، با فشار دادن اهرم موجود در سیستم، جریان را کنترل می کند و بالعکس.

در دیگر نوع از شیرهای پنوماتیک با نام شیرهای الکتریکی، وظیفه قطع و وصل جریان هوای عبوری از سیستم ها به وسیله جریان الکتریکی کنترل می شوند. این مدل از تحریک کننده های شیرپنوماتیک، جزء مدل های بسیار پرکاربرد هستند که با استفاده از جریان الکتریکی نوعی از خاصیت آهنربایی را در سیستم القا می کند. یک نوع بوبین در این شیرها قرار داده شده که به وسیله آن و القای مغناطیسی در سیستم، جریان عبوری کنترل خواهد شد.

 

به منظور انتخاب شیرپنوماتیک دستی و الکتریکی مناسب چه پارامترهایی را باید در نظر بگیریم؟

چندین المان مختلف برای انتخاب مناسب ترین شیر اتوماتیک در سیستم های پنوماتیک وجود دارد که چند مورد از این پارامترها را در ادامه برای شما بررسی می کنیم.

نوع سیال: توجه داشته باشید که شیرهای کنترل جریان در سیستم های پنوماتیک برای قطع و وصل کردن جریان هوا تعبیه شده اند نه هر نوع سیال دیگری. حفظ سلامت و کارایی قطعات به کار رفته در سیستم بسیار مهم است به همین دلیل عبور هر نوع سیال دیگری از سیستم ممکن است موجود آسیب دیدن اجزای سیستم شود.

اندازه پورت: ابعاد و اندازه پورت در شیرهای پنوماتیک بر اساس معیار اینچ سنجیده می شوند که برای انتخاب بهترین نوع از شیر در این سیستم ها باید سایز این پورت ها به طور کامل بررسی گردد. البته تعداد پورت های به کار رفته در شیر و همچنین نحوه قرار گیری آن ها نیز در انتخاب شیرپنوماتیک مهم است.

مقدار ولتاژ مجاز: میزان ولتاژ عبور داده شده به وسیله شیرهای کنترل کننده با همدیگر متفاوت خواهد بود. شیرهایی که محرک آن ها الکتریکی است به دو صورت جریان مستقیم و جریان متناوب کار می کنند که هر کدام از آن ها نیز ولتاژ ویژه خود را دارند.

میزان فشار عبوری: همانطور که در بالا نیز توضیح دادیم، کمپرسور در سیستم های پنوماتیک وظیفه فشرده کردن هوا را بر عهده دارد و سپس سیستم کنترل کننده فشار هوا را تنظیم خواهد کرد. میزان فشار وارده بر سیستم که شیرپنوماتیک بتواند آن را تحمل کند در انتخاب نوع شیر موثر است.

 

هر آنچه که لازم است درباره نحوه نام گذاری شیرپنوماتیک بدانید!

برای نام گذاری شیرهای پنوماتیک چند المان کاربردی در مشخصات شیر در نظر گرفته می شود؛ تعداد پورت های ورودی و خروجی به شیر و تعداد حالت های آن از مشخصاتی هستند که باید بر روی بدنه شیر هک گردد. برای ثبت مشخصات از یک ممیز جداکننده استفاده می شود که در سمت راست ممیز تعداد حالت و در سمت چپ آن تعداد پورت های ورود و خروج شیر ثبت می گردد.

همچنین نماد شیر پنوماتیک، شیر نیز در حالتی که هنوز شروع به کار نکرده است بر روی بدنه آن نوشته می شود. برای مثال اگر بر روی بدنه شیر اعداد 4/5 را دیدیم، به این معنا است که تعداد حالت های شیر 4 عدد است و در مقابل تعداد پورت های ورود و خروج شیر نیز به 5 عدد می رسد.