استفاده از میوه های ترش و قرمز مانند زغال اخته هم بعنوان میان وعده و هم بصورت تنقلات بسیار زیاد در بین مردم طرفدار دارد. اما در حین لذت از خوشمزگی این میوه باید به خواصش هم توجه کنید تا بدانید که چه میوه مفیدی را برای میان وعده انتخاب کردید. در این مقاله شما را با خواص زغال اخته برای کبد و بهبود سلامتی بدن میپردازیم تا شما بیشتر با این میوه خوشمزه آشنا بشید. پیشنهاد می کنیم مطلب با زغال اخته چی میشه درست کرد؟ را هم بخوانید.
خواص زغال اخته برای کبد چرب و موارد دیگر
زغال‌اخته (Cornelian Cherry) میوه‌ای ترش و خوشمزه است. درختچه ای کوتاه با گل‌هایی زرد دارد و بعنوان یک درخت تزئینی شناخته شده است. علاوه بر زیبایی این درخت، میوه آن (زغال اخته) خواص بیشماری دارد و برای سلامت بدن و کبد خصوصا درمان کبد چرب بعلت خاصیت آنتی اکسیدانی اش بسیار مفید است. در ادامه به فواید زغال اخته می پردازیم.
- زغال‌اخته نه تنها درختچه ای زیبا و میوه هایی خوشرنگ است بلکه مملو از موادمغذی و مفید برای بدن است.
- این میوه به دلیل فواید زیادش به عنوان دارو بسیار مورد توجه پزشکان قرار گرفته است.
- زغال‌اخته به سلامت کبد و کلیه‌ها و آزادسازی موکوس از مجاری معده و روده و پاکسازی بدن از عفونت‌ها کمک میکند.
- زغال اخته یک آنتی‌هیستامین و ضد دیابت طبیعی عالی است.
1- درمان اسهال و اسهال خونی با زغال اخته
زغال‌اخته خاصیت منقبض‌کننده دارد و ازین جهت به صورت سنتی برای درمان اسهال و اسهال خونی استفاده میشود. حضور سطوح بالای تانین آن عمل منقبض کنندگی را موجب میشود. احساس جمع شدن دهان که فرد با مصرف زغال‌اخته حس میکند به دلیل وجود تانین در این میوه‌ها میباشد که باعث منقبض شدن و جمع شدن دهان میشود. تانین ترشح مایعات بدن را کاهش داده که در درمان اسهال و اسهال خونی موثر است.
زغال اخته، با خاصیت منقبض شوندگی ، ماهیچه‌های بدن و بافت‌ها را منقبض کرده در زمانی که فرد دچار خونریزی شده است. از زغال اخته برای درمان دردها و مشکلات شکمی استفاده میشود.
2- خاصیت نیروبخشی
زغال‌اخته دارای خواص تقویت‌کننده است و مقوی بودنش به دلیل مقادیر بالای مواد معدنی آن میباشد. این میوه غنی از مس، کلسیم، منگنز، پتاسیم و روی است. زغال اخته غنی از سدیم نیز میباشد.
مصرف این میوه و مکملهای رژیمی غذایی آن به بهبود بیماری‌ها و سلامت طبیعی بدن کمک میکند.
3- خواص زغال اخته برای کبد و کبد چرب
4- کمک به عملکرد کلیه
- مصرف زغال‌اخته در بهبود فعالیت کلیه نقش مهمی دارد.
- زغال‌اخته دارای خاصیت ادرارآوری است و از این طریق به عملکرد نرمال کلیه‌ها کمک میشود.
- زغال‌اخته باعث کاهش فشار خون شده است و برای بیماران مبتلا به پرفشاری مفید است. زغال‌اخته باعث سم‌زدایی از بدن میشود.
5- خواص ضد باکتری و ضد ویروسی چشمگیر
زغال‌اخته ضد باکتری و ضد ویروس قوی ای است. این میوه به علت داشتن ویتامین سی، ضد ویروسی، ضد باکتریایی و ضد التهابی قدرتمندی است و برای جلوگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا مفید میباشد.
گرما، ویتامین سی زغال اخته را از بین میبرد، پس بهتر است از میوه تازه زغال اخته استفاده کنید.
6- زغال اخته غنی از آنتی‌اکسیدان
زغال‌اخته، منبع غنی از آنتی‌اکسیدان است. آنتی‌اکسیدان‌ها باعث شده بدن در برابر رادیکال‌های آزاد مقابله کند.
7- خاصیت تب‌بری زغال اخته
این میوه تب‌بر است و به کم‌کردن تب و کاهش دمای بدن کمک میکند.
زغال‌اخته به رژیم‌غذایی، باعث بهبود سلامت میشود، لذا حاوی مقادیر زیادی موادمعدنی و ویتامین است.
8. فواید زغال اخته در درمان بیماری هایی مانند
- کمردرد
- زانو درد
- سرگیجه
- وزوز گوش
- تکرر ادرار
- تب و لرز به خاطر نقص کبد
- تپش قلب
- نوراستنیا (ضعف اعصاب)
- اختلالات قاعدگی
9- خواص زغال اخته برای چشم
زغال اخته ماده‌ای به نام آنتوسیانوسید دارد که برای چشم مفید است. این ماده با خواص ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی باعث بهبود جریان خون در مویرگ‌ها شده است. مصرف زغال اخته در کاهش احتمال ابتلا به آب مروارید و شب کوری موثر است.
10- درمان شب ادراری کودکان
شب ادراری از مشکلات شایع کودکان است. زغال اخته در کنترل و بهبود شب ادراری کودکان تاثیرگذار است.
11- کمک به کاهش وزن و لاغری
زغال اخته سطح انسولین را تنظیم کرده و باعث افزایش چربی سوزی شده و از تجمع چربی بدن جلوگیری میکند. زغال اخته در پاکسازی روده‌ها و کاهش تجمع سموم و چربی‌ها در بدن کمک میکند.
12- درمان عفونت ادراری
در درمان عفونت ادراری موثر است.
تاثیر زغال اخته در درمان عفونت ادراری بعلت اسید بنزوئیک آن میباشد که مانع از اتصال باکتری اشرشیاکلی به دیواره مثانه و مجاری ادراری شده و در درمان عفونت‌های ادراری مفید است.
13- درمان بی خوابی
از مهم‌ترین خواص زغال اخته تاثیر فوق العاده آن در کیفیت خواب است. این میوه مقدار زیادی ملاتونین دارد که در تنظیم چرخه خواب، بی خوابی را درمان کرده و منجر به بهبود کیفیت خواب میشود.
14- حفظ سلامت دندان
مصرف زغال اخته از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند. البته محصولات فرآوری شده زغال اخته حاوی قند باعث پوسیدگی دندان میشود. پس بهتر است از میوه تازه زغال اخته استفاده کنید.
15- پیشگیری از سرطان
زغال اخته نقش موثری در جلوگیری از سرطان ریه و کولون، پوست و پروستات دارد که بعلت خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی این میوه پر خاصیت میباشد.
16- خواص زغال اخته در بارداری و شیردهی
فیبر در درمان یبوست دوران بارداری و کاهش وزن در بارداری نقش مهمی دارد. قبل از مصرف زغال اخته با پزشک مشورت کنید و در مصرف این میوه زیاده روی نکنید.
17- پیشگیری از چین و چروک پوست
زغال اخته غنی از ویتامین سی و منبع غنی از آنتی اکسیدان به شمار میاید. این آنتی اکسیدان‌ها تولید کلاژن در پوست را زیاد میکند و در پیشگیری از چین و چروک و پیری زودرس تاثیرگذار است.
ارزش غذایی زغال اخته
ارزش غذایی زغال اخته در صد گرم
- کالری ۴۶
- آب ۸۷٪
- پروتئین ۰/۴ گرم
- کربوهیدارت ۱۲/۲ گرم
- قند ۴ گرم
- فیبر ۴/۶ گرم
- چربی کل ۰/۱ گرم
- اسید چرب اشباع یک دهم گرم
- اسید چرب تک غیر اشباع دو دهم گرم
- امگا ۳ ، دو دهم گرم
زغال اخته را اواخر فصل تابستان خریداری کنید و در کیسه‌های پلاستیکی داخل یخچال نگه داری کرده و اگر می‌خواهید برای مدت بیشتری در منزل داشته باشید، آن‌ها را فریز و یا خشک کنید. از زغال اخته برای تهیه لواشک، مربا و ترشی استفاده کنید.
نام های دیگر زغال اخته
- زقال
- قرانیا
- قرن
- حب الشوم
زغال اخته بنام Cornus mas شناخته میشود.
طبع زغال اخته در طب سنتی
زغال اخته طبیعتی سرد، خشک و غابض دارد.
برای رفع اسهال و التیام زخم معده ، تقویت معده ، رفع عطش ، رفع التهاب معده ، کبد چرب و صفرا مفید است.
ویژگی های ظاهری زغال اخته
میوه زغال اخته قرمز تیره یا سیاه ، کمی کشیده شبیه آلبالو است.
ترکیبات زغال اخته
این میوه حاوی آهن، کلسیم، اسیدفولیک، ویتامین های ب، سی، ای و فلاوونوئیدها و همچنین تانن، قند، پکتین، اسیدهای آلی است.
این میوه کم کالری و باعث اضافه وزن نمی شود ومنبع خوبی از فیبر است. آنتوسیانین در زغال اخته باعث رنگ قرمز در این میوه ها میباشد. خانواده گیلاس (cherry) و زغال اخته (cornelian cherry) مقادیر زیادی آنتوسیانین دارند. آنتی اکسیدان ها مقاومت بدن را زیاد کرده و در پیشگیری از بیماری قلبی، سرطان، دیابت، تصلب شرایین، آب مروارید، آرتروز و آرتریت روماتوئید کمک شایانی کرده است.
مشخصات گیاهی زغال اخته
- رغال اخته درختی است به ارتفاع تا ۸ متر و قطر ۱۹ الی ۱۵ سانتی متر است.
- گل های آن زرد رنگ مایل به سبز و پوست آن قهوه ای رنگ مایل به زردی است.
- برگهایش نوک تیز و پشت برگ کمرنگ است
- میوه آن سفت و به رنگ سرخ تیره است.
رویش درخت زغال اخته
- این گیاه در جنوب غربی آسیا، ایران، آذربایجان، ارمنستان، اسرائیل، سوریه، لبنان، ترکیه و جنوب اروپا رشد میکند.
- از زغال‌اخته در نوشیدنی‌ها وانواع مرباها و سس‌ها استفاده میشود.
- از زغال اخته در صنعت داروسازی استفاده میشود.
نحوه مصرف زغال اخته
مصرف زغال اخته به ذائقه وابسته است، روش‌های متداول مصرف زغال اخته عبارتند از:
- زغال اخته تازه با نمک
- زغال اخته خشک شده با دیگر ترشیجات
- آب زغال اخته بعنوان نوشیدنی قبل غذا
- دمنوش زغال اخته بعنوان میان وعده با بیسکوئیت
- مربای زغال اخته در صبحانه همراه با کره و پنیر
- سس زغال اخته برای استفاده روی غذاهای گوشتی
موارد منع مصرف و عوارض زغال اخته
- اگر سنگ کلیه دارید با پزشک مشورت کنید. زغال اخته مقدار زیادی اگزالات دارد و ابتلا به سنگ کلیه را بالا میبرد.
- زغال اخته با وارفارین تداخل دارد و باعث خونریزی میشود.
- مصرف بیش از حد زغال اخته بسیار مضر است. در مصرف این میوه خوشمزه اعتدال را رعایت کنید.
