برنج گیاه است، لایه‌ی خارجی این دانه (سبوس) و روغن تهیه شده از سبوس به عنوان دارو استفاده می شود. روغن سبوس برنج به عنوان یک روغن سالم در ژاپن، آسیا و به خصوص در هند شناخته می شود. توجه کنید که سبوس برنج با انواع دیگر سبوس از جمله سبوس جو و گندم تفاوت دارد. مصرف سبوس برنج برای درمان دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا، اعتیاد به الکل، چاقی و ایدز؛ برای پیشگیری از سرطان روده و معده، بیماری های قلبی؛ برای تقویت سیستم ایمنی؛ برای افزایش انرژی و بهبود عملکرد ورزشی؛ برای بهبود عملکرد کبد و به عنوان یک آنتی اکسیدان توصیه می‌شود.
برخی از افراد نیز سبوس برنج را برای درمان آلرژی‌های پوستی و اگزما (درماتیت) به طور مستقیم بر روی پوست می گذارند. همراه این مطلب از مینویسم باشید تا با دیگر خواص سبوس برنج آشنا شوید.
خواص سبوس برنج چیه
از جمله خواص سبوس برنج می توان به تاثیر آن در کاهش کلسترول خون اشاره کرد. زیرا روغن سبوس برنج، دارای موادی است که ممکن است جذب کلسترول خون را کاهش و حذف کلسترول را افزایش دهد. این موضوع می‌تواند به کاهش تشکیل انواع مختلف سنگ کلیه کمک کند.
بارزترین خواص سبوس برنج عبارتند از:
- جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه در افرادی با سطح بالای کلسیم
- درمان آلرژی های پوستی و درماتیت
- پیشگیری از سرطان معده
- پیشگیری از سرطان روده
مدارک و شواهد کافی برای اثبات اثربخشی سبوس برنج در درمان بیماری های زیر وجود ندارد:
- دیابت
- فشار خون بالا
- اعتیاد به الکل
- کاهش وزن
- ایدز
- تقویت سیستم ایمنی
- افزایش انرژی
- بهبود عملکرد ورزشی
- بهبود عملکرد کبد
- پیشگیری از بیماری قلبی و عروقی
در واقع اثربخشی سبوس برنج در موارد بالا به شواهد و مدارک بیشتری نیاز دارد. پیشنهاد می کنیم با نحوه مصرف سبوس برنج آشنا شوید.
موارد استفاده و اثربخشی سبوس برنج
اثربخشی احتمالی سبوس برنج عبارتند از:
کلسترول بالا، زمانی که سبوس برنج، به یک رژیم غذایی کم چرب اضافه شود. داشتن یک رژیم غذایی کم چرب و مصرف 85 گرم سبوس برنج در روز به نظر می رسد که موجب کاهش 8 درصدی کلسترول کلی خون و کاهش 14 درصدی کلسترول بد (LDL) خون می شود. به نظر نمی رسد که در کاهش چربی های دیگر خون مانند تریگلیسیرید یا کلسترول خوب خون (HDL) تاثیرگذار باشد. مصرف 8/11 گرم سبوس برنج به شکل کم چرب نیز اثربخشی ندارد. هم سبوس برنج پرچرب و هم کم چرب مانند جو دوسر برای کاهش کلسترول مفید هستند. روغن سبوس برنج نیز برای کاهش کلسترول مفید است. شواهدی وجود دارد که روغن سبوس برنج می تواند کلسترول کلی را تا 14 درصد، LDL را تا 20 درصد، تریگلیسیرید را تا 20 درصد کاهش و HDL را تا 14 درصد افزایش دهد.
عوارض جانبی و موارد منع مصرف سبوس برنج
گرچه مصرف ماهانه سبوس برنج برای اکثر افراد بی‌ضرر است. اما افزایش میزان مصرف سبوس در رژیم غذایی می تواند باعث حرکات غیر قابل پیش بینی روده، گاز معده و ناراحتی معده در طول چند هفته اول شود. استفاده از این سبوس بر روی پوست برای اکثر افراد بی ضرر است اما ممکن است باعث خارش و قرمزی پوست نیز شود. برخی از افراد خارش و جوش روی پوست ناشی از نوعی کنه را تجربه کرده‌اند اما بسیار نادر است.
-
بارداری و شیردهی
مقدار سبوس برنج موجود در غذاها بی‌خطر است اما اطلاعات کافی در زمینه بی خطر بودن مصرف مقدار زیادی از آن به عنوان دارو وجود ندارد.
-
بیماری های گوارشی (GI)
در صورت داشتن مشکلات گوارشی از قبیل زخم معده، چسبندگی، انسداد دستگاه گوارش، مشکل در هضم و سایر اختلالات روده و معده، این نوع سبوس را مصرف نکنید. فیبر موجود در سبوس برنج می‌تواند منجر به انسداد دستگاه گوارشی شود.
-
مشکل هضم
در صورت داشتن مشکل در هضم، از این سبوس استفاده نکنید. فیبر موجود در آن ممکن است موجب خفگی شود.
تداخل دارویی سبوس برنج
داروهای خوراکی
در مصرف این ترکیب محتاط باشید. با پزشک خود مشورت کنید. سبوس برنج حاوی مقدار زیادی فیبر است. فیبر می تواند میزان جذب دارو توسط بدن را کاهش دهد. مصرف این نوع سبوس با داروهای خوراکی می‌تواند اثربخشی دارو را کاهش دهد. به منظور جلوگیری از این نوع تداخل، سبوس برنج را حداقل یک ساعت بعد از مصرف داروی خوراکی بخورید.
میزان مصرف سبوس برنج
دوزهای زیر در مطالعات علمی به دست آمده‌اند:
- به منظور کاهش سطح کلسترول خون: 12-84 گرم سبوس در روز یا 8/4 گرم روغن سبوس در روز مصرف شود.
- به منظور کاهش خطر تشکیل سنگ کلیه: 10 گرم سبوس دو بار در روز برای 3 تا 5 سال مصرف شود.
