حتما براتون جالبه که بدونید چرا در زمستان روزها کوتاه است و خیلی زود شب می شود. با مطالعه این پست اطلاعات مفیدی را در ارتباط با این دو موضوع دریافت خواهید کرد.
همه ما اطلاعاتی در ارتباط با چرخش زمین به دور خود و خورشید داریم اما چه عاملی باعث طولانی شدن شب ها در فصل زمستان و به وجود آمدن روزهای کوتاه در زمستان می شود؟ در انتهای این مطلب جهت درک بهتر این مطلب ویدئویی برای شما عزیزان در نظر گرفته شده است.
چرا در زمستان روزها کوتاه است؟
جالب است که بدانید زمین با یک محور کج دور خود و به دور خورشید در حال چرخش است و این محور بر میزان دریافت زمین از نور خورشید و همچنین بوجود آمدن فصول موثر می باشد.
در علم ستاره شناسی به لحظه ای که خورشید از دید ناظر زمینی در بیشترین فاصله زاویه‌ای با صفحه استوا در آن سوی نیم کره ناظر قرار دارد انقلاب زمستانی رخ می دهد در واقع انقلاب زمستانی کوتاه‌ترین روز سال در نیمکره شمالی است (اول دی ماه) و شروع رسمی زمستان محسوب می‌شود
با وقوع انقلاب زمستانی ما کوتاه ترین روز های سال را تجربه می کنیم و بلعکس با وقوع انقلاب تابستانی ما بلندترین روز های سال را داریم. که دلیل آن تغییر زاویه محور دوران زمین به دور خود نسبت به سطح مدار گردش زمین به دور خورشید است.
یک انحراف ۲۳٫۵ درجه‌ای در محور گردش زمین (Earth Axis) وجود دارد
این انحراف، دلیل اصلی ایجاد فصل‌ها و کم و زیاد شدن طول شب و روز است. وقتی زمین دور خورشید می‌چرخد، به دلیل انحراف ۲۳٫۵ درجه‌ای و ثابت بودن جهت انحراف، زاویه‌ی تابش خورشید به دو نیمکره تغییر میکند به طوری که در شش ماه اول سال، نیمکره‌ی شمالی نسبت به نیمکره‌ی جنوبی، نور بیشتری از خورشید دریافت میکند. در شش ماه دوم سال، نیمکره‌ی جنوبی بیشتر از نورخورشید بهره‌مند می‌شود.
به عبارتی دلیل روز های کوتاه در فصل زمستان دور شدن محور نیم کره شمالی از خورشید است به عبارتی قطب شمال به دور از خورشید کج می شود. در نهایت در طول یک روز نیم کره شمالی زمین نور کمتری را دریافت می کند به همین دلیل طول روز در فصل زمستان کوتاه تر از فصول دیگر می باشد.
میانگین لحظه انقلاب زمستانی (فرا رسیدن فصل زمستان) در نیم کره شمالی روز 1 ام دی ماه ساعت ۰۶:۰۶ (۲۲ دسامبر) انقلاب زمستانی (حلول زمستان) در نیم کره شمالی که در سال های مختلف میزان انحراف معیار آن حداکثر حدود ۱۲ ساعت می باشد. در این لحظه خورشید بر نقطه رأس الجدی کره سماوی یا فراز مدار رأس الجدی کره زمین قرار می گیرد.
در سال 1392 شمشی انقلاب زمستانی در 30 آذر ساعت 20:41 به وقت ایران و ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲، ساعت ۱۷:۱۱ به وقت جهانی اتفاق افتاد. انقلاب زمستانی در فرهنگ ها و آیین های متفاوت با جشن هایی همچون کریسمس ، حنوکا و شب یلدا همراه است.
بیشتر بخوانید: چرا در زمستان هوا آلوده تر می شود؟
می توانید در تصویر زیر نمودار فصل‌ها را در زمان انقلاب زمستانی مشاهده کنید. ( زمین سمت راست)
اطلاعات تکمیلی برای درک بهتر علت روزهای کوتاه در زمستان
زمانیکه محور زمین شمالی و یا جنوبی متمایل به سمت خورشید باشد انقلاب تابستانی رخ می دهد. و انقلاب شمالی که در که در 20، 21 یا 22ام ژوئن رخ می دهد به انقلاب ژوئن معروف می باشد. کمتر پیش می آید که انقلاب شمالی در 22 ماه ژوئن رخ می دهد و بیشتر در 20 یا 21ام ژوئن رخ می دهد.
در حالیکه انقلاب جنوبی مطابق با تقویم میلادی در تاریخ 21 یا 22 ام دسامبر اتفاق می افتند از این رو انقلاب جنوبی را به نام انقلاب دسامبر نیز می شناسند.
مطابق با تقویم شمسی ، در اوایل ماه تیر نور خورشید به برخی از سرزمین های نیمکره شمالی عمود می‌تابد و قطب شمال بیش از هر زمان دیگر به سوی خورشید متمایل می باشد. این روز ها در نیم کره شمالی به انقلاب تابستانی معروف می باشند زیرا ساکنان آنجا طولانی ترین روز سال را در آن زمان تجربه می کنند.
زمانیکه خورشید بیشترین زاویه با افق را داشته باشد قطعا آغاز فصل تابستان در نیمکره شمالی است. ساکنانی که در منطقه رأس سرطان زندگی می‌کنند در این روز خورشید را دقیقاً در بالای سر خود می یابند.
اگر توجه کرده باشید می دانید که در اوایل فصل بهار طول شب با روز نسبتا برابر می باشد اما رفته رفته طول روز بیشتر می شود و در زمان انقلاب تابستانی به بیشترین ساعات خود می‌رسد و هچنین با نزدیک شدن به انتهای فصل تابستان روز های به مرور کوتاه تر می شوند.
طبیعتا شرایط در نیم کره شمالی برعکس نیم کره جنوبی است به عبارتی زمانیکه کشور های نیم کره شمالی در فصل تابستان به سر می برند کشورهای نیم کره جنوبی در فصل زمستان هستند.
نمایش تصویری دلیل روزهای کوتاه زمستان
در ویدئو زیر می توانید به صورت تصویری دلیل روزهای کوتاه زمستان و همچنین روزهای بلند تابستان را با محور چرخش زمنین به دور خورشید بوضوح درک نمایید.
