شاید یکی از پر تکرارترین خبرهایی که در روزهای سرد زمستان می شنویم خبر آلودگی هوا باشد. آلودگی هوا در زمستان گاهی آنقدر شدید است که برای روزهایی مدارس تعطیل شده و توصیه می شود که جز برای موارد ضروری از خانه خارج نشوید. اما علت آلودگی هوا در زمستان چیست؟ چرا در زمستان هوا آلوده می شود و در فصل های دیگر سال مشکل آلودگی هوا تا این اندازه حاد نیست؟ در ادامه مهم ترین علت آلودگی هوا در زمستان که پدیده ای به نام وارونگی دما می باشد را با جزئیات بیشتری توضیح می دهیم و راهکارهایی برای مقابله با آلودگی هوا معرفی می کنیم که می تواند مفید باشد. با ما همراه باشید.
چرا در زمستان آلودگی هوا بیشتر است؟
آلودگی هوا در همه ماه ها و فصل های سال وجود دارد و علت ان هم سوخت های فسیلی ناشی از خودروها، آلودگی های ناشی از نیروگاه ها، کارخانجات، مراکز صنعتی و … است. اما چرا در زمستان هوا آلوده تر است؟ پاسخ این است که علت اصلی آلودگی بیشتر هوا در زمستان پدیده ای به نام وارونگی دما می باشد. وارونگی دما زمانی اتفاق می افتد که اکسیدهای ازت، گوگرد و کربن که از سوخت های فسیلی ناشی می شوند راهی برای خروج از جو زمین پیدا نمی کنند و از سطح زمین خارج نمی شوند.
دلیل محبوس شدن آلاینده ها در جو زمین این است که این آلاینده ها از هوا سنگین تر هستند و وقتی به سمت بالا حرکت می کنند نمی توانند از آن خارج شوند.
اما چرا وارونگی دما در فصل های دیگر اتفاق نمی افتد؟
در سایر فصول نیز پدیده وارونگی دما اتفاق می افتد اما در زمستان چون هوای بالای جو زمین به دلیل تابش کمتر نور آفتاب سردتر از همیشه است سنگین است و هوای آلوده گرم و سبک است وقتی این دو با یکدیگر برخورد می کنند لایه هوای سرد چون سنگین تر است بالا باقی می ماندو اجازه نمی دهد هوای آلوده از سطح زمین خارج شود و مانند یک پتو روی آن را می گیرد. همین موضوع باعث می شود آلاینده ها در سطح زمین باقی بمانند اما در روزهایی که هوا گرم است چون لایه های بالایی زمین هوا گرمتر است هوای آلوده ای که از سطح زمین به سمت بالا حرکت می کند از هوای سطح جو سبکتر بوده و می تواند از آن عبور کند.
به همین دلیل در زمستان هوا آلوده می شود.
راهکارهایی برای مقابله با آلودگی هوا
برای مقابله با آلودگی هوا در زمستان معمولا طرح هایی در نظر گرفته می شود مانند طرح زوج و فرد وسایل نقلیه و یا تعطیلی مدارس و دانشگاه ها و مراکز دولتی که تا حدودی می توانند به کمتر شدن مشکل آلودگی هوا کمک کند.
بهتر است در هوای آلوده از منزل خارج نشوید و در صورت خروج از ماسک استفاده کنید به خصوص گروه های حساس مانند کودکان و افراد پیر و همچنین بیماران قلبی و تنفسی که حساس تر هستند بهتر است بیشتر مراقب باشند.
وارونگی دما با وزش باد و بارش های جوی بهتر شده و تنها راه طبیعی برای مقابله با وارونگی دما در فصل زمستان همین است مگر اینکه به وسیله یک دستگاه قدرتمند هوای آلوده را به سمت جو فشرده و خارج نمود.
در ایران راهکار قابل ملاحظه ای برای مقابله با آلودگی هوا ارائه نشده اما در کشورهای اروپایی طرحی به نام بسته آب و هوایی 20-20-20 ارائه داده است که می گوید برای تمام کشورهای اروپایی افزایش 20 درصدی میزان اثربخشی انرژی، کاهش 20 درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای و افزایش 20 درصدی میزان انرژی‌های تجدیدپذیر زیستی را تا سال 2020 پیش‌بینی می‌کند.
انباشت آلاینده‌ها و غلظت ذرات معلق در هوا در زمستان باعث می شود که هوا آلوده تر شده و در وضعیت ناسالم قرار بگیرد.
امیدواریم با خواندن توضیحات داده شده متوجه شده باشید که چرادر زمستان هوا آلوده میشود و مهم ترین علت آلودگی هوا در زمستان چیست؟
