با کسی که سرطان دارد چگونه رفتار کنیم (بر اساس تجربیات)

بیماری سرطان. شنیدن این دو کلمه همیشه دشوار است. و صحبت کردن در مورد آن‌ها سخت‌ تر می‌باشد. بسیاری از افراد وقتی متوجه می‌شوند که فردی به سرطان مبتلا شده است، نمی‌دانند چه بکنند و چه بگویند. می‌ترسند که حرف نامناسبی بر زبان آورند؛ در نتیجه، برخی از افراد تصمیم می‌گیرند که هیچ کاری انجام ندهند. با این وجود، تحقیقات نشان داده‌اند که حمایت عاطفی از فردی که مبتلا به سرطان شده است، تفاوت قابل توجهی در بهزیستی عاطفی و فیزیکی آن فرد ایجاد می‌کند. در ادامه خواهیم گفت با فرد مبتلا به سرطان چگونه رفتار و برخورد کنیم و چه کارهایی را انجام ندهیم و چه حرف هایی را نزنیم. به طور کلی نحوه رفتار صحیح و مناسب با بیمار سرطانی را شرح خواهیم داد.

با بیماران سرطانی چگونه رفتار کنیم

ما این مقاله را با استفاده از دیدگاه‌هایی از افراد مبتلا به سرطان، پرستارانشان و همچنین افراد حرفه‌ای و متخصص در زمینه‌ی سلامت تهیه کرده‌ایم. امیدواریم که مطالب این مقاله به شما نیز کمک کنند تا آمادگی و اعتماد به نفس لازم برای صحبت کردن با یک فرد مبتلا به سرطان را به دست آورید. 

1- خود را برای صحبت کردن در مورد سرطان آماده کنید

دانستن این که چه باید به یک فرد سرطانی بگویید، زمانی آسان‌تر می‌شود که خود را از قبل برای این مکالمه آماده کرده باشید و این به معنای آماده کردن خود و کسی است که به ملاقاتش می‌روید. شما می‌توانید خود را با قرار دادن خود در موقعیت طرف مقابل آماده کنید. آن فرد چگونه است؟ تصور می‌کنید فکرش مشغول چه چیزی است؟ از این اطلاعات در مکالمه‌ی خود استفاده کنید. این بسیار بهتر از آن است که از طرف مقابل بپرسید: حالت چطور است؟

مطرح کردن سوالاتی در مورد وضعیت خانواده، خانه یا شغلشان می‌تواند مکالمه‌ی جالب‌تری از سوالات و نظرات قدیمی و پرکاربرد باشد. وقتی به ملاقات یک فرد مبتلا به سرطان می‌روید، سعی کنید چند موضوع مختلف در ذهن داشته باشید.

بهزیستی فرد مبتلا به سرطان را در اولویت قرار دهید. از او اجازه‌ی ملاقات بگیرید و ببینید که چه زمانی برای او بهتر و مناسب‌تر است. انعطاف‌پذیر باشد؛ فرد مبتلا به سرطان ممکن است قرار ملاقات را بسته به احساسی که دارد، تغییر دهد یا کنسل کند. هنگام دیدار از فرد سرطانی ماسک بزنید زیرا بیماران سرطانی یا تحت شیمی‌درمانی سریع‌تر در معرض عفونت قرار می‌گیرند. 

با دانستن این موضوع به دیدار فرد سرطانی بروید که ممکن است دیدارتان تنها چند دقیقه یا حتی چند ساعت به طول انجامد. این نکته حائز اهمیت است که به خواسته‌های فرد بیمار احترام بگذارید. در مورد نشانه‌هایی فکر کنید که هنگام خسته یا بی‌حوصله شدن فرد مبتلا به سرطان باید متوجه شوید. پیش از رفتن، خود را از نظر ذهنی آماده کنید که این دیدار برای فرد مبتلا به سرطان است، نه شما. 

همچنین بخوانید: چگونه سرطان را شکست دهیم

2- شنونده‌ی خوبی برای فرد مبتلا به سرطان باشید

با فرد مبتلا به سرطان در مورد چه چیزی صحبت می‌کنید؟ اجازه دهید آن‌ها مکالمه را پیش ببرند. بسته به احساسی که دارند، روزی که سپری کرده‌اند و حتی حال و هوایی که در آن لحظه دارند، به شما نشان خواهند داد که می‌خواهند در چه مورد با شما صحبت کنند. 

در صورت ممکن، زمانی برای دیدار با فرد سرطانی بروید که او تنهاست و حواس‌پرتی‌های کمتری در اطرافش وجود دارد. اگر فرد سرطانی در بیمارستان است، از ملاقات او در زمان‌هایی که احتمالاً تماس تلفنی یا ملاقاتی خواهد داشت یا وقتی که پرستاران در حال رسیدگی به بیمار هستند، بپرهیزید. ملاقات در زمان ناهار یا در طول پیاده‌روی‌های روزانه می‌تواند گزینه‌ی مناسبی باشد. 

زمانی که وقت مناسب و موضوعاتی برای صحبت کردن با بیمار سرطانی را پیدا کردید، عادت‌های زیر را تمرین کنید. این عادت‌ها می‌توانند هر فرد را به یک شنونده‌ی خوب تبدیل می‌کنند. 

• تماس چشمی برقرار کنید اما خیره نشوید. 
• توجه‌ کامل داشته باشید. سخن طرف مقابل را قطع نکنید. حواستان به گوشی موبایل، تلویزیون یا غیره پرت نشود. 
• حمایت خود را از طریق حالت چهره یا بدن نشان دهید. نوازش یا یک لبخند، اخم و حتی چشم غره‌ی از روی همدردی می‌تواند معنای بسیار زیادی می‌تواند داشته باشد. 
• احساسات و عواطف آن‌ها را بپذیرید. اجازه دهید هر وقت که می‌خواهند گریه کنند یا بخندند. به آن‌ها نشان دهید که هیچ اشکالی ندارد احساساتشان را با شما در میان بگذارند. 
• از پند و اندرز بپرهیزید. اگر نظرتان را خواستند، آنچه که می‌دانید را با آن‌ها در میان بگذارید اما اگر واقعیت را نمی‌دانید، نظر ندهید. 
• شوخی نکنید و اوضاع را دست کم نگیرید مگر آن که خود فرد نیز همین رفتار را داشته باشد. 
• از جملات امیدوارکننده برای بیماران سرطانی استفاده کنید اما به شکل قابل باور و نه از روی ترحم.

گاهی‌اوقات، بهترین توصیه هنگام صحبت کردن در مورد سرطان، دانستن این موضوع است که صحبت نکردن در مورد آن هیچ اشکالی ندارد. سکوت کنید، به خصوص زمانی که طرف مقابل خسته و احساساتی است یا حال خوبی ندارد. سکوت می‌تواند حس خوبی داشته باشد. سعی نکنید دیدار خود را با کلمات پر کنید. حضورتان ممکن است همان آرامشی باشد که فرد مبتلا به سرطان بدان نیاز دارد. 

3- فراموش نکنید که تجربه‌ هر فرد از سرطان می‌ تواند متفاوت با دیگری باشد

حتی زمانی که خود را برای صحبت کردن در مورد سرطان آماده کرده‌اید، شاید این مکالمه چیزی نیست که در آن لحظه بدان نیاز می‌باشد. هر روز با روز قبل تفاوت دارد. هر فرد با دیگری تفاوت دارد. هر تشخیص، درمان یا تجربه‌ی سرطان منحصر به فرد است. 

مراقب باشید که تجربه‌ی خود یا فرد دیگری را با بیمار سرطانی که به دیدارش رفته‌اید، یکسان فرض نکنید. این کار ممکن است باعث نادیده گرفته شدن تجربه‌ی طرف مقابل شود؛ حتی اگر قصد شما این نبوده باشد. 

سرطان می‌تواند احساسات مختلفی را برانگیزد: خشم، ناراحتی، عدم اطمینان، ترس، پشیمانی، ناامیدی، احساس گناه، سردرگمی، تنهایی، گوشه‌نشینی، اندوه و غیره. فردی که می‌شناسید، ممکن است احساساتی را تجربه کند که پیش از این اصلاً تجربه‌ی آن‌ها را نداشته است. وقتی طرف مقابل عصبانی و ناراحت می‌شود یا نمی‌خواهد صحبت کند، موضوع را شخصی در نظر نگیرید. به احساسات و تمایل فرد بیمار به صحبت کردن در مورد سرطان احترام بگذارید. 

همچنین بخوانید: دعا برای شفای بیمار سرطانی

4- هنگام صحبت کردن با فرد مبتلا به سرطان طبیعی باشید

وقتی فردی که می‌شناسید به سرطان مبتلا شده است، هیچ فرقی نکرده است! بیمار بودن و شیمی‌درمانی نمی‌تواند یک رابطه یا موضوعاتی که در موردش صحبت می‌کردید را تغییر دهد. 

بله، طرف مقابل ممکن است خسته یا بیمار باشد یا نتواند مثل قبل با شما صحبت کند. اما می‌توانید همان کاری که قبلاً انجام می‌دادید را تکرار کنید. تا زمانی که وضعیت سلامتی طرف مقابل اجازه می‌دهد، دستش را بگیرید، با او دست دهید یا بغلش کنید. به او نشان دهید که برایتان هیچ تغییری نکرده است. 

اگر هنگام ملاقات، احساس عجیبی پیدا کردید، همین را بازگو کنید. به جای تظاهر به این که همه چیز طبیعی است، می‌توانید با صادق بودن به روش‌های زیر کمتر دچار استرس و اضطراب شوید:

• من تا پیش از این در چنین موقعیتی قرار نداشته‌ام. نمی‌دانم چه بگویم. 
• من واقعاً نمی‌دانم چه بگویم یا کاری انجام دهم. می‌توانی به من بگویی که دوست داری راجع به چه چیزی صحبت کنیم؟
• من از دیدن تو مضطرب هستم که واقعاً احمقانه است. آیا کاری هست که در این ملاقات باید انجام دهم یا نباید انجام دهم؟

این نکته حائز اهمیت است که به فرد مبتلا به سرطان کمک کنیم تا او نیز حس کند همه چیز مثل سابق است. در صورتی که همراه با افراد دیگری به ملاقات می‌روید، مطمئن شوید که بیمار را نیز در مکالمات خود شرکت دهید – اجازه ندهید احساس عجیب و غریبی به آن‌ها دست یابد چون نمی‌توانند در مکالمات شما شرکت داشته باشند. 

اگر دوست مبتلا به سرطان شما در طول ملاقات خواب‌آلود یا خسته به نظر می‌رسید، این ممکن است تاثیر فیزیکی دارو باشد. فرض کنید که می‌توانند صدایتان را بشنوند و اگر بتوانند، پاسخ خواهند داد. 

5- چگونه با فرد مبتلا به سرطان صحبت کنیم؟

افراد مبتلا به سرطان، این سوال را بسیار می‌شوند: حالت چطور است؟ به احتمال زیاد، فردی که می‌شناسید، این سوال را از پزشکان، پرستاران، ملاقات‌کننده‌ها، خانواده و دوستانش می‌شوند. و پاسخ آن‌ها احتمالاً این است که چندان خوب نیستم. 

به جای این سوال، چیزهای دیگری وجود دارند که به کمک آن‌ها می‌توانید نگرانی خود را به فرد سرطانی نشان دهید و او را به دادن پاسخ‌هایی که به دنبالشان هستید، ترغیب نمایید. در ادامه، چندین نمونه از آنچه که می‌توانید به فرد مبتلا به سرطان بگویید، آورده شده است:

با فرد سرطانی همدردی کنید

• این حتماً دوران بسیار سختی است. 
• نمی‌توانم تصور کنم که چه حالی داری.
• واقعاً متاسفم که چنین اتفاقی برایت رخ داده است. 
• نمی‌دانم چه بگویم. 
• هر وقت که بخواهی در موردش صحبت کنی، من اینجا هستم. 
• می‌دانم که مثبت بودن بسیار دشوار است. واقعاً حالت چطور است؟
• هیچ اشکالی ندارد اگر ناراحت باشی.
• اگر نمی‌خواهی حرف بزنی، هیچ اشکالی ندارد. دوست داری کنارت بمانم؟
• همیشه به تو فکر می‌کنم و برایم مهم هستی

در طول درمان و بهبود سرطان، پیشنهاد کمک دهید

• دوست داری با هم به جلسه درمان برویم؟
• می‌توانم امشب برایت شام بیاورم.
• آیا دوست داری یک مکان خلوت برای صحبت کردن پیدا کنم؟
• چه کاری در خانه هست که می‌توانم برایت انجامش دهم؟
• می‌دانم که دوست داری مستقل باشی. اما دوست داری تا هر وقت که خودت بخواهی، این کار را برایت انجام دهم؟
• دوست داری این هفته چکار کنی، می‌توانم کمکت کنم؟
• دوست دارم کمی شادت کنم. دوست داری الان چکار کنی؟

به جای سرطان، در مورد زندگی عادی صحبت کنید

• من دیروز یک فیلم عالی تماشا کردم، شاید تو هم بخواهی نگاه کنی. 
• اگر دوست داری، می‌توانم در مورد خودم صحبت کنم. 
• دیدن تو عالی است، خیلی وقت بود که منتظر این دیدار بودم. 
• آیا برای دیدن از موزه هفته‌ی آینده وقت داری؟ (برنامه‌ریزی برای آینده باعث می‌شود تا انسان برای چیز مثبتی منتظر بماند)
• من در شبکه‌های اجتماعی دیدم که … را پست کردی. در موردش برایم بگو.

همچنین بخوانید: تاثیر مدیتیشن بر بیمار سرطانی

6- چه چیزی نباید به فرد مبتلا به سرطان گفت

در حالی که هیچ اشکالی ندارد که اعتراف کنید نمی‌دانید در مورد چه چیزی صحبت کنید، اما کارهایی وجود دارند که باید خود را برای انجام ندادنشان آماده کنید. 

• از مقایسه کردن بپرهیزید (عمه‌ی من هم سرطان داشت و اکنون حالش کاملاً خوب شده است).
• از بازگو کردن داستان‌های سرشار از ناامیدی بپرهیزید (یکی از همکارانم از این نوع سرطان فوت کرد).
• طرف مقابل را سرزنش نکنید (آیا سیگار می‌کشیدی؟).
• توصیه‌ی ناخواسته نکنید (آیا … را امتحان کرده‌ای؟). 

چنین جملاتی ممکن است با حسن نیت بازگو شده باشند اما ممکن است برداشت غلطی از آن‌ها شود. از بیان جملات این چنینی هنگام صحبت کردن با فرد سرطانی بپرهیزید. این جملات ممکن است باعث آزار و اذیت فرد بیمار شوند. 

• می‌دانم چه حسی داری (به یاد داشته باشید که تجربه‌ی هر فرد متفاوت است).
• «قوی باش» یا «مثبت باش» یا «نگران نباش». (داشتن احساسات منفی کاملاً طبیعی است. دیگران را برای داشتن احساس یا رفتار مشابه تحت فشار قرار ندهید). 
• «این کاری است که باید بکنی» یا «این کاری که من انجام دادم» (وقتی از شما خواسته نشده است، پیشنهاد ندهید). 
• «عالی به نظر می‌رسی» (سعی کنید بر روی ظاهر فیزیکی تمرکز نکنید. در عوض، بگویید: «از دیدنت خوشحال هستم»).
• «مطمئنم که خوب خواهی شد» (واقعاً که مطمئن نیستید و شاید هم اوضاع خوب پیش نرود). 
• «چقدر زمان دارید؟» (چقدر زمان برای زندگی داری، یک سوال کاملاً نامناسب است). 

7- برای صحبت کردن با فرد مبتلا به سرطان مصر باشید

سرطان داشتن می‌تواند منجر به احساس تنهایی شود. برخی از دوستان، ارتباط خود را قطع می‌کنند زیرا نمی‌دانند چه باید بگویند. درمان سرطان می‌تواند فرد را گوشنه‌نشین کند. مشکلات سلامتی می‌توانند تعداد دوستان یک فرد را کاهش دهند. 

بودن در کنار کسی که سرطان دارد، بسیار مهم است – به خصوص زمانی که در کنار آن فرد برای حمایت و پشتیبانی در این مسیر قرار دارید. همدردی با فرد مبتلا به سرطان درست بعد از تشخیص بسیار رایج است اما اغلب توجه دیگران به بیمار در طول درمان سرطان یا بهبود کاهش می‌یابد. 

چند ایده برای پشتیبانی مداوم از بیمار مبتلا به سرطان به شرح زیر هستند:

• تماس تلفنی بگیرید.
• به صورت حضوری به دیدنش بروید.
• برایش ایمیل ارسال کنید.
• کارت پستال بفرستید.
• او را در یک پست از شبکه‌های مجازی منشن کنید. 
• برایش پیام بفرستید. 

انسان می‌تواند به شکل‌های مختلفی، مهربانی خود را به فرد بیمار نشان دهد. تداوم و پیوستگی می تواند معنایی بیش از این داشته باشد. وقتی را هر هفته برای دیدن از او تعیین کنید. تماس تلفنی روزهای سه‌شنبه در طول وقت ناهار یا ارسال ایمیل خنده‌دار روزهای جمعه باعث می‌شود که بیمار سرطانی، چیزی برای انتظار داشته باشد. 

مراقبت از فردی که به سرطان مبتلا شده است، دشوار، دوست‌داشتنی، ترسناک و رضایت‌بخش است. نهایت تلاش خود را برای نشان دادن عشق و توجه به کسانی که می‌شناسید و دوستشان دارید، انجام دهید.