نرخ انواع دیه در سال ۹۸-۹۹ چقدر است و چگونه محاسبه می شود؟

برای اینکه بدانید نرخ دیه در سال 98-99 چقدر است این متن را بخوانید. نرخ دیه در سال 98-99 طبق آخرین اخبار اعلام شده توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران در ماه های غیر حرام 270 میلیون تومان و در ماه های حرام برابر با 360 میلیون تومان می باشد که نسبت به سال گذشته 39 میلیون تومان افزایش یافته است. افزایش دیه در ماه های حرام نسبت به سال گذشته ۵۲ میلیون تومان بوده است.

دیه چیست؟ دیه یکی از قوانین اسلامی است و به مال یا پولی گفته می شود که به سبب کشتن انسان یا نقص عضو به کسی که صدمه دیده است یا به بازماندگان او پرداخت می‌شود. دیه کیفر نقدی است که از مجرم گرفته می شود و شخصی که مورد جرم قرار گرفته است پرداخت می شود. میزان دیه از سوی قوه قضائیه در ابتدای هر سال تعیین می شود. در ادامه نرخ دیه در سال 98-99 را با جزئیات بیشتری توضیح خواهیم داد.

قیمت انواع دیه سال 98-99 چقدر است؟

طبق قانون جمهوری اسلامی ایران، رئیس دستگاه قضایی ابتدای هر سال باید مبلغ دیه را تعیین و اعلام کند. معاون اول قوه قضائیه (محسنی اژه ای) از برگزاری نشست ابتدایی 15 نفری از کارشناسان و متخصصان برای تعیین دیه در تاریخ 12 اسفند 97 صحبت کرد و گفت:

“در راستای این نشست نهایتاً مقرر شد که دیه یک مرد مسلمان در سال جدید ۲۷۰ میلیون تومان برای ماه‌های غیرحرام باشد که البته به طور طبیعی یک سوم همین مبلغ برای ماه‌های حرام به این مبلغ اضافه می‌شود. براساس گفته اژه‌ای دیه یک مرد مسلمان در سال جدید ۲۷۰ میلیون تومان برای ماه‌های غیرحرام و 360 میلیون تومان برای ماه‌های حرام (محرم، رجب، ذی القعده و ذی الحجه) می‌باشد. بنابراین مبلغ دیه در ماه‌های غیرحرام سال 98 نسبت به سال 97، 39 میلیون تومان و این مقدار در ماه‌های حرام سال 98 نسبت به سال 97، 52 میلیون تومان افزایش پیدا می‌کند.”

آخرین نرخ دیه کامل در سال 98-99

طبق آخرین ابلاغ صورت گرفته در سال 98 توسط قوه قضائیه نرخ دیه برای یک مرد مسلملن در ماه های غیر حرام سال 98-99 برابر با 270 میلیون تومان می باشد و این مبلغ در ماه های حرام برابر با 360 میلیون تومان می باشد. اختلاف قیمت دیه در ماه های حرام و غیر حرام برای یک مرد مسلمان برابر با 90 میلیون تومان می باشد.

میزان دیه در ماه های حرام

ماه های حرام عبارتند از:

• رجب (6 اسفند 98 تا 6 فروردین 1399)
• ذی القعده (13 تیر تا 11 مرداد 1398)
• ذی الحجه (12 مرداد تا 9 شهریور 1398)
• محرم (10 شهریور تا 7 مهر 1398)

نرخ دیه کامل در ماه های حرام سال 98-99

دیه کامل در ماه های حرام برابر با دیه در ماه های غیر حرام به اضافه یک سوم دیه در ماه های حرام می باشد که به آن تغلیظ دیه گفته می شود. یعنی 270 میلیون تومان به علاوه یک سوم 270 میلیون تومان که برابر با مقدار 360 میلیون تومان می شود.

• تغلیظ دیه شامل دیه اعضا نمی شود.
• سقط جنین مشمول تغلیظ دیه می شود.

انواع دیه و مقدار آن در سال 98-99

دیه قتل: 

دیه قتل (قتل عمد، قتل شبه عمد یا خطای محض) برابر با دیه کامل یعنی 270 میلیون تومان می باشد.

دیه اعضا:

در صورتی که در حادثه ای فردی سبب از بین رفتن یکی از اعضای بدن طرف مقابل شود که از آن فقط یک عدد وجود دارد باید یک دیه کامل به او بپردازد ولی در صورتی که عضو از بین رفته دو عدد وجود داشته باشد فرد مجرم مکلف به پرداخت نصف دیه کامل می باشد. مانند دست، پا، گوش، چشم.

طبق ماده ۵۶۵ قانون مجازات اسلامی از بین بردن قسمتی از عضو یا منفعت آن عضو (مثلا از بین بردن بینایی چشم) دارای دیه به نسبت عضو آسیب دیده است. مثلا اگر نصف بینایی از دست رفته باشد نصف دیه به آن تعلق می گیرد.

دیه ارش:

دیه ارش دیه ای است که مبلغ آن در قانون مشخص نشده است و در زمان وقوع حادثه بر اساس نوع و کیفیت آسیب وارد‌شده بر فرد و طبق نظر کارشناس تعیین می گردد. ارش در مواردی تعیین می شود که تعیین نسبت عضو از دست رفته قابل تعیین نباشد.

دیه منافع اعضا:

دیه منافع اعضا در صورتی پرداخت می شود که منفعت آن عضو از بین برود مثلا اگر توانایی شنیدن فرد توسط فرد دیگری مختل شود اما به خود گوش آسیبی وارد نشود دیه بینایی به آن تعلق می گیرد.

• دیه شنوایی:

در صورت از بین بردن شنوایی هر دو گوش ديه كامل و از بين بردن شنوايي يك گوش نصف ديه كامل به فرد تعلق می گیرد. اگر قسمتی از شنوایی فرد آسیب ببیند فرد مکلف به پرداخت ارش به همان میزان می شود.

• دیه بینایی

در صورت از بین بردن بینایی هر دو چشم ديه كامل و از بين بردن بینایی يك چشم نصف ديه كامل به فرد تعلق می گیرد. اگر قسمتی از بینایی فرد آسیب ببیند فرد مکلف به پرداخت ارش به همان میزان می شود.

• دیه بویایی

از بين بردن كامل بويايي، موجب ديه كامل است و از بين بردن قسمتي از آن، ارش دارد.

• دیه چشایی

اگر با قطع تمام زبان، حس چشايي از بين برود، فقط ديه قطع زبان پرداخت ميشود.

اگر با قطع بخشی از زبان، چشایی از بین برود یا نقصان یابد، درصورتی که چشایی از بین رفته مربوط به همان قسمت زبان باشد، هرکدام از ارش چشایی و دیه زبان که بیشتر باشد، باید پرداخت شود و اگر چشایی از بین رفته مربوط به همان قسمت از زبان نباشد، ارش چشایی و دیه زبان جداگانه باید پرداخت شود مگر اینکه از دیه کامل بیشتر باشد که در این صورت فقط به میزان دیه کامل پرداخت می‌شود.

• دیه گویایی

به طور کلی دیه منافع اعضا در صورت از دست رفتن منفعت هر عضو دیگری قابل پیگیری است و مقدار آن توسط قانون تعیین می شود.

دیه جراحت:

در صورتی که در حادثه ای فردی باعث شود که فرد مقابل دچار جراحت شود مکلف به پرداخت دیه جراحت می شود. جراحت ها شامل کبودی، زخم، تورم، شکستگی و … می باشد. نرخ دیه جراحت در سال 98-99 توسط پزشکی قانونی تشخیص داده شده و تعیین می شود.

دیه جراحات مربوط به سر و صورت طبق ماده 709 در قانون مجازات اسلامی به شرح زیر است:

انواع جراحات و دیه هر کدام در سال 98-99:

• حارصه: خراش پوست بدون آنکه خون جاری شود، یک  صدم دیه کامل
• دامیه: جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و همراه با جریان کم یا زیاد خون باشد، دو صدم دیه کامل
• متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود لکن به پوست نازک روی استخوان نرسد، سه  صدم دیه کامل
• سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد، چهار صدم دیه کامل
• موضحه: جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان را آشکار کند، پنج  صدم دیه کامل
• هاشمه: جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود گرچه جراحتی را تولید نکند، ده  صدم دیه کامل
• مُنَقَّله: جنایتی که درمان آن جز با جابه جا کردن استخوان میسر نباشد، پانزده  صدم دیه کامل
• مأمومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد، یک  سوم دیه کامل
• دامغه: صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند، که علاوه بر دیه مأمومه، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می باشد.

تبصره 1 – جراحات گوش، بینی، لب، زبان و داخل دهان، در غیر مواردی که برای آن دیه معین شده است، در حکم جراحات سر و صورت است.

دیه مبلغی است که قانون به منظور مجازات فرد خاطی تعیین کرده است و در شرایط معینی باید پرداخت شود. نرخ دیه نفس در سال 98-99 در ماه های غیر حرام برابر با 270 میلیون تومان و در ماه های حرام برابر با 360 میلیون تومان می باشد. انواع دیگر دیه نیز وجود دارد که در این متن توضیح داده شد که در هر مورد از آن ها مبلغ دیه به نسبت مبلغ دیه کامل در سال 98-99 محاسبه می شود.